-
İplerin Dansı
Ailemizin Sevgiyle Örülü Hikâyesi Ne zaman ananemlere gitsem, ilk çocukluk anılarımda ellerime tutuşturulan ipler canlanırdı. O küçük kollarımın gücü yetmezken bile, parmaklarım uyuşarak o büyülü ipliklerin dünyasında kaybolurdum. Tanıdığım her kadın, ellerinde iplerle…
-
Bir Bilgenin İzinde: Hüseyin Şığva ve Felsefenin Aydınlattığı Yol
Yaşamıma İz Bırakan Bir Yolculuğun Başlangıcı Hayat, bize sunduğu sayısız karşılaşmayla adeta bir sahne; kimileri gelip geçer, kimileri ise ruhumuzda derin izler bırakır. Rastlantı gibi görünen buluşmalar aslında yaşamımızın dönüm noktalarını oluşturur. Bazı…
-
Gündem Arşivi’nin 3000. Yazısında Orhan Ayber
Sevgili Gündem Arşivi’nin gönüllü emekçileri ve değerli okurlarımız, 3000. yazımızda sizleri buruk bir coşkuyla selamlıyorum. 5. yılımıza çok az kaldı ve sizlerin de fark edeceği gibi, hızlı bir sıçrayış yaparak bugünlere geldik. Gündem…
-
Nevin Aker’i Sonsuzluğa Uğurlarken
Bugün, Gündem Arşivi ailesi olarak, yalnızca değerli bir kalemi değil, bir ablayı, bir dostu ve ilham kaynağımızı kaybetmenin tarifsiz acısıyla kalem tutuyorum. Nevin ablamın kalemi, sadece yazı yazmazdı; kelimeleri yürekten damlardı, düşünceleri umutla…
-
İlk Edebi Mektubum
Gecikmiş Bir Mektup Saygıdeğer Hayrettin Bey’e, Bu satırları yazarken, kaleminizden dökülen her kelimenin ağırlığını yüreğimde hissediyorum. Acının ve hüznün ince dokusuyla örülmüş yazılarınız, ruhumuzun derinliklerine uzanan bir yolculuk sunuyor. Satırlarınızda kaybedilmiş zamanın, yitirilen…
-
Murat Kurum Aday Olmuş
(Kapıcı Cafer iki gün önce sabah, her zamanki gibi yine erkenden uyanır, giyinir ve koluna alışveriş sepetini takıp apartman sakinlerinin siparişlerini almak için bakkala doğru yola çıkar. Sokakta her yerde Murat Kurum’un İstanbul…
-
Liberal Alaturka
“Ekonomimiz alaturka, liberalizmimiz arabesk, sermayemiz nazlı, işadamımız narindir. Ekonomide serbest, siyasette greko-romen güreşiriz. Uçan kuşa borcumuz var, uçmayana hıncımız.. Devrim yasak, evrim sakıncalı, döneklik yararlıdır azgelişmiş demokrasimizde. Şimdiye kadar kızarak yazdım anlamadılar; şimdi…
-
İnsan Kelime Dağarcığı Kadardır
Bir zamanlar, küçük bir köyde yaşayan Fidan, herkesin “İnsan kelime dağarcığı kadardır.” dediği bir sözle büyümüştü. Fidan, kelime hazinesini genişletmek için her fırsattan yararlanan bir insandı. Okumaya ve araştırmaya büyük bir ilgisi vardı,…
-
Evrimsel Fikirlerin Sohbeti
Charles Darwin, İngiltere’nin sessiz kırsalında bulunan evinde çalışıyordu. Onunla aynı evi paylaşan bir konuk, ünlü yazar ve tarihçi Yuval Noah Harari‘ydi. İkisi, insanlık tarihini ve doğal seçilimin önemini tartışmaktan keyif alıyorlardı. Bir akşam,…
-
Dünya ve İnsan
Dünya ile Diyaloğum İlkay: Merhaba Dünya, nasılsın bugün? Dünya: Merhaba! Ben iyi olmaktan ziyade, bazı endişelerim var. Son zamanlarda insan faaliyetleri nedeniyle doğal dengem bozuluyor ve çevre sorunları artıyor. İlkay: Üzgünüm bunu duyduğuma.…
-
Öteki Dünyadaki Filozoflar Neler Yapabilirler?
Cehennemde Miyiz? Cennet, huzur ve mutluluğun sonsuz kaynağıydı. İnsanlık tarihinde derin izler bırakmış olan büyük filozoflar, cennetin aydınlık diyarında buluşmuşlardı. Sokrates, Konfüçyüs, Spinoza, Simone de Beauvoir, Sappho ve daha birçok bilgelik dolu isim,…
-
İçsel Yolculuk
Gün batarken şehir sessizliğe bürünmüştü. Sokak lambalarının titrek ışığı, daracık ara sokaklara sızıp, duvarlarına hüzünlü bir ışıltı veriyordu. Şehirdeki bu sessizliği ve ışığı seyreden Nisan, eski bir kafede tek başına oturuyor ve Cemal…
-
Masamdaki Yokluk
Çok sevdiğim filozoflara elimdeki kahvem ile fincanımı kaldırdım. Bir bir masama geldiler. Jean-Paul Sartre, Friedrich Nietzsche ve Immanuel Kant kozmik bir buluşma için masama oturduklarını söylediler. Kahvelerini hazırlarken yokluk üzerine derin bir tartışma…
-
Aksi Halde Yakacaklar…
Dün tesadüf eseri iki programı izledim, her iki videoda solcu erkeklere kadınların ilgi duyduğunu fark eden ergenlerin devrimden anlamadıkları halde devrimci olma arzularını ileterek solculuk yolculuklarını aktarmaya başladılar. Düşündüm, benim solcu bir kız…
-
Anlamak, Anlatmak, Anlaşmak…
“Öyle anlar vardır ki karar zamanıdır.” Anların neredeyse tamamı karar zamanından oluşur. Biri bize bir şey aktardığında kelimeleri aktarmaya başlarken cümle kurulumunu kafamızdan o aktarırken kurmaya başlarız. O an hem anlamaya hem düşünmeye…
-
Bohemian Rhapsody
Yazıma ön izleme için seçtiğim fotoğraf bu şarkının klibinden alıntı. Klibin başında gölgelerini sunuyorlar sonra, şarkıdaki dinsel öğretilere gönderileri ışığa bakarak kafaları yukarı doğruyken iletiyorlar, üstelik üzerlerinde karaları giymiş halde. Fakat klibin diğer…
-
H. G. Wells, Leonardo ve Michelangelo Gaziantep’te
Bilim kurgu öncülerinden Herbert George Wells, sosyalistti. Lenin’le bile tanışmış, faşizmin topluma zararlarını çok iyi bilirdi. Çok meraklı ve çok düşünen biriydi. Bir gün yaptığı gezilerden Floransa’ya yolu düşmüştü. Hem yeni Yeni Platonculuk…
-
Yeeeeeeaaaaaahhh!!!
Kabile reisinin arzularını bu gece nasıl aktarsam, hava da yağmuru getirecek sanırım. Yıldızlarla yorum yapamayacağım. Neyse orada düşünürüm. Oooooh! Sesler geliyor, galiba hazırlıklar tamamlandı. Hızlıca hazırlanıp kabileye sesleneyim. Ne güzel hediyeler alıyorum; yiyecekler,…
-
Yeraltından Notlarım
Evrimde insan sudan çıkan bir sürüngendir. O gün bu gündür, yeraltından çıkan bilgiyi arar ve kullanır. Kullanmak için bilginin peşindedir. Bilgiye ilk ulaşan meraklılardır ve hayatta kalmak isteyenlerin işleridir. Bilgi tarihte modelize ilerlemiştir,…
-
Başlangıç – Sonuç Döngüsü
Uzayda zamanın bükülmesine çok büyük bir kuvvet bulunursa (tüm zaman çizgilerinin birleşebileceği o kuvvet); Evren’in çöküşüne sebep olabilir, bu durumda yeni bir big bang enerjisinin yakıtı biz olabiliriz. Tüm zaman çizgileri birleşirse, ilk…
-
Dedikodular
Atalarımız, hayvanlar gibi ilkel tepkilerin ötesinde konuşamadıkları zamanlar yine iletişim kuruyorlardı ve bu iletişime birbirleriyle ırksal birliktelikle ulaşıyorlardı. Belki, vahşi hayvanlara karşı korunmak ya da av yapmak adına iletişim hayati bir ihtiyaçtı. Bizim…
-
Seyirciler
Aliye Rona‘nın abisi Avni Dilligil ile özdeşleşmiştir bu söz, “Tiyatroda Demokrasi Olmaz!” (Avni Dilligil, Nejat Uygur’dan Hulusi Kentmen’e kadar üstatlık yapmış büyük bir tiyatrocudur.) Güzel bir aileden gelen ve Beyoğlu Sanat Okulu’nda okuyan,…
-
Çocuk Yazarlarımızı Bekliyorum…
Sözler, yazılardan eskidir. Sözler, kalıcı bir değer taşımaz. Hafızamızın alzheimer gibi bir rahatsızlıkta ne türlü zorluklarla yüzleşebileceğini bilecek denli birçok bilgimiz var. Unutkan yapımızı da dahil edersek, maalesef hafızamıza çok da güven duyamıyoruz. …
-
Burada Kör Yok, Biz Varız!
Aşık Veysel gibi nice görme özürlü insanımızın, körlükle nitelendirilmesini kabul görmüyorum, çünkü görmem mümkün değil. Aşık Veysel, Atamın şanlarını işitip şiirler düzmüş, böylesi güzel sözleri görmeden yazması mümkün değildi. “Siz koyun gözlerle baktıkça,…
-
Yaşasın, Kırmızı Beyaz!
En iyi yaptığımız şey, kendi sahamızda kendi oyuncularımız tarafından atılan golleri izlemek, ilginç olan ise; tribünde yalnız bizim taraftarımız var, yalnız bizim oyuncularımızdan oluşan kadromuza seyirdeyiz. Tüm taraftarlar heyecanlı, rakip kale boş; nasıl…
-
Ülkemiz Yeniden Doğum Sancısında…
Büyük resmi görme merakım parçaları birleştirme çabama sebep oldu. Her gün parçaları alıyorum elime, önce köşe parçalarını yerleştiriyorum, sonra devam etmeye çalışıyorum ama olmuyor. Her gün politikalar değişiyor, gündemler değişiyor, bilgiler güncelleniyor, yeni…
-
Öcülerin Yeni Türü
Bir varmış bir yokmuş, evvel zaman içinde, kalbur saman içinde, cinler top oynarken eski hamam içinde, insanlar öcülerden korkarmış. Ben deyim şu ağaçtan, siz deyin şu yamaçtan, uçtu uçtu öcüler uçtu; öcüler uçmadı,…
-
Zoraki Asosyal!
Herkes bir anda virolog kesildi. Herkesin bir formülü vardı sanki, yepyeni üretimlerdeki komplo teorilerini dinleyip, araştırır oldum. Ben de birçok insan gibi zevk aldığım, mutlu olduğum bu yaşamdan mahrum olma kaygısını yaşıyorum. Ya…
-
Benden Bize…
Beklediğim gece boyu sonunda gün aydınlanırken seslere kurarım zamanı, içimin derinlerindeki mahrem telinden başkalarının tellerine geçerken değişir yüzümün asfaltı. I – Başlangıç Hayatımın son yıllarının başlangıcında, acılar derinlerime gömüldü; umut ağrılarım bundan çok.…
-
Zaman Yolculuğu
İnsan, zaman karşısında kum gibi akarken… Gelecekteki çizgimize ulaşınca geçmişimizden kaçamıyoruz. Geçmişin zamanda silinmesini umuyoruz. Geçmiş zaman çizgilerindeki kelebek etkilerini yeni zaman çizgilerinde yaşıyoruz. Zaman çizgilerinde kara harflerle yazılan cinsiyet eşitsizliklerine bakıyoruz. Bazen…
-
Değneğini Saklayanlar
Neyim var neyim yoksa, ancak borçlarımı karşıladılar. Eskidenmiş, baba yadigarı küçük topraklar ve kefen parası niyetine satılmayacak tapular. Hem ben neydim ki ve soyadım neydi ki ne olacaktım. Halktan gariban bir kadınım, şerefiyle…
-
Sağlıklı bir zihin ‘Cumhuriyet’ten nasıl vazgeçer?
Atatürk, insanlık tarihini doğru yorumlamış ve sayesinde ferah yaşamıştık. Neden geçmişimize güvenip yönümüzü tarihimizdeki tecrübelere çevirmiyoruz? Cumhuriyetin önemini hiç gerektiği kadar irdeledik mi, yoksa eksikliğinde mi önemini fark ettik? Cumhuriyet Bayramlarında sınıfımızı, okulumuzu…
-
Aydınlanma Öyküm
Her bir ağızdan laflar türüyordu ve ben yalnız yürüyordum. Bir bilir kişi, Diyojen’in görüntüsünde farklı konuşuyordu. O, bilir kişi tavırlarıyla çok yüksek mevkilerden bana tevazu gösteriyordu. Dedim ki, bana ışık olun sizin baktığınız…
-
Kıl payı
Herşeyi yolunda hissettiğimiz, oysa hayatımızın şaşmaz bir yolunda iken; bir an vitesi yükseltip gaza bastığımız anda; karşımıza çıkan bir çıkmaz duvara toslarken, hayatımızın yolu hayatın arzusunca devam eder zannederiz. İnsan, mutluluğun tanımını arar.…
-
Gönüllü Sefillik Mi Bizimkisi?
Güçlükle geçinenlere fakir, yoklukla geçinenlere ise sefil diyoruz. Sefalet, insana hiç yapmayacağı şeyleri yaptırır. Hani derler ya Allah kimseyi yoklukla sınamasın; çünkü insan, mahkum olduklarına katlanmak zorunda kalıyor. (Bu ülkede dışkı yemek zorunda…
-
Hiçbir Çocuğun Rızkını Allah Vermiyor!
Atalarımız bizlere çocuk yapın rızkını Allah verir dediler hep. Günümüzdeki çocuklara bakıp rızkı Allah’ın vermediğini görünce “ne safmışım” diyorum. Sokağa bakıyorum; kimi çocuk tartı kolunda polisten kaçıyor, kimi mendil satıyor, kimi karnını doyursunlar…
-
Enstantane Yöntemim
Hafızamızdaki parazitlerin yerine, önemsediğimiz anlar yakalanmayı bekliyor. Tüm anılarımız zaman çizgimizde hızla geçiyor ve saniye saniye akıyor bedenimizden. Sizin için üç boyutta neler önemli ve neler önemsizse, fotoğraflarınıza ve hatıralarınıza yansıyor. Benim enstantane…
-
Hayatı Yakala
“Sormak yok (bilinmesi günah), ne ulaşacağımız zamanı Düşünme; ne benim ne senin, ne de Babilli müneccimlerin resmini Leuconoe, daha, uzun yılları tarih gibi götürecek Jupiter, ya bu sonuncuydu ya da yeni bir kış…
-
Bir Celladın Ülkesi
Bir varmış bir yokmuş, cahil bir adam hiçbir halta sap olmamış iken. Bunu büyük hükümdarlar köle olarak satın almış. Karşılığında saraylar verip, lüks yaşatacaklarmış. Adamı cellat olarak işe almışlar. Görevi yetiştireceği cellatları ile…
-
Barışa Gülümse
Bob Marley hep “Barış, Barış, Barış” demesinden bilinir. Afrika insanlarına yaptığı insancıl yardımlar nedeniyle Birleşmiş Milletler ona “Barış Madalyası” vermişti. “Dünyayı daha kötü hale getirmeye çalışanlar bir gün bile durmazken, ben nasıl durayım?…
-
Minimalist Yaşamın Huzuru
Galiba artık homo sapiens sapiens olmanın vakti geldi ve geçiyor. Sapiens sapiens (düşündüğünün üzerinde düşünmek) için yeni tanımım, sapiens kare! 🙂 Katlanmalıyız, kendimizi en az iki kat aşmalıyız, eğer sapiens olarak kalırsak, günümüzdeki…
-
Bir çiçek açmak için tam bir kış beklemiş…
Yine kime konuşuyorum, bakın mis gibi kokuyor sizlere güzelliğimi sunuyorum. Atalarım da ben de doğamız gereği ve kaderimiz gereği belki, tarihimizde hep böyle yer aldık. Çiçek açmak güzel, çiçek kokmak güzel de tarihimizde;…
-
Kadın Tanrı Doğurdu (7)
Anu, cennetin ve göklerin Tanrısı olarak, bulutlardan oluşmuş bir masada en leziz yiyecek ve içecekleriyle sıradaki davetlilerini bekliyordu. Melekler, sırtlarında Türkan Saylan ve Sappho’yu getirip ve çok naifçe masadaki yerlerine oturmalarına yardım edip…
-
Kadın Tanrı Doğurdu (6)
Dünyada, hiç kabul edemeyeceğim bir gerçek varsa; o da kadınlar günü ve kadın hak ve özgürlükleri için uygulamada olması gereken kanunlar bütünü. Doğurduğumuz ve birlikte yol aldığımız, hatta biz kadınlar olmadan yaşayamayacak erkekler;…
-
Üslup
“Bir düşünceyi ifade edecek çeşitli kelimeler arasında yalnız bir tanesi doğru, yalnız bir tanesi güzel, yalnız bir tanesi yerindedir. Üslup demek bu kelimeyi keşfetmek demektir.” Cemil Meriç’in tanımındaki üslup tanımını çok beğendim. Her…
-
Cehennemdeki Bir Barda Bardak Olma Korkusu…
Dikkatle okuyun, şöhretlerimi kazandığım ölümlerimden karalıyorum. Ne ezdiğim toprak, ne de üzerimde mavi bir gökyüzü var. Mavi gökyüzünü anlatanlara, her baktığımda taşmaya hazır bulutlar görüyorum. Titreyen dallar ve hışırdayan yaprakların dışında hiçbir şey…
-
-
Cami Duvarına İşeyen Köpeği Öldürürler!
Çok kuru ve sıcak bir günde Gaziantep’te merkezdeki Atatürk heykelinin önünde birleşmek için sözleşmişlerdi. Orada araştırma yapacak ve gözden uzak dertleşip, çare düşüneceklerdi. Hepsi ilk defa birbirleri ile tanışacaklardı. Ama, hepsi birbirinin kitaplarını…
-
‘Hasan Tahsin’ Ruhu
Her Şey Bir Kurşunla Başladı Türk Direnişi, kalemini bırakıp ilk kurşunu sıkan bir yazarla başladı. Sözün tükendiği, susmanın ihanete dönüştüğü yerde, bir kurşun konuştu. Tecavüze uğruyoruz, öldürülüyoruz. Üretemiyoruz. Adaletsiz bir şekilde yönetiliyoruz. Arapları…
-
Kardan Uzak Haşlanmaya Yakın Kurbağalar 2021’de
Çoktu umutlarım özgürlüğü göreceğim diye. Kar tanecikleri kadar çoktu. Bütün gece bekledim ve güneş doğdu. Benim özgürlüklerim eriyip gitti. Sizlere karın sırtıma ağırlık ettiği yükle, yılbaşı yazımı kaleme almak zorundaydım. Yılbaşında, Akrep Nalan…