Bu yazımızda başlıktan anlaşıldığı gibi “bilim bilgi demektir” cümlesinin epistemoloji yani bilgi felsefesinin en kapsamlı sözünü incelemek istiyorum.
Basit birkaç soru ile başlamak istiyorum…
- Bilim bilgi demek ise, her bilgi bilim midir?
- Bilim gözlem ve deney dayalı bir disiplin ise o zaman her bilgi deney veya gözleme dayalı olabilir mi?
- Eğer ki sadece bilimsel olarak deneye ve gözleme dayalı bilgiler bilgi kategorisinde ise o zaman bilgi kavramının tanımını yeniden yapmak gerekmez mi?
- Bilgi mi bilimi meydana getiren neden midir , yoksa bilim mi bilgiyi meydana getirir?
- Bir şey ne olursa bilim olur ,yada bir şey ne olursa bilgi olur?
- Bilgiyi bilim yapan neden ile bilimi bilgi yapan neden farklı mıdır ?
Eğer ki bu soruları mantıklı cevaplar getirilmez ise o zaman bilgi denen kavramın yeniden tanımlanması gerekmektedir.
Aslında biraz derin düşünürsek …
X= insan
Y=nesne
Olsun..
Şimdi bunun üzerine biraz mantık konuşturalım ve bakalım bizi hangi sonuca götürecek.
Y bilgi ise ve y her zaman bilgidir. O zaman x bilgiyi algılayan kişidir. Bu açıdan x bilgi değildir y ise bilgidir. X ‘in bilgi olabilmesi için aynı zaman da y ile tümleşik olaması gerekir. X her zaman değil zamanla lineer bir grafik hayal edersek ve zamanın türevi şeklinde ilerleyen bu ilerleyişi aslında anlama olarak ele alırsak … ve x zamanla y’yi algılıyorsa o zaman x aynı zamanda y’yi anladığı kadar bilgi alır.
Peki, aklınıza şöyle bir soru gelmesi gerekir.
X bilgi değil, ama y de aynı zamanda anlaşılır bir şey değil, o zaman y bilgi olur mu?
Bende buna yönelik size şu cevabı verebilirim.
X bilgi değil, aynı zamanda y anlaşılmayan bir şey ise, anlaşılır olmayan bir şeyin bilgisi olmaz. Yani kısacası x anlayan,y ise anlaşılan olması gerekir.
X=1 ve y=1 ise, o zaman sonuç =1 olur
X=0 ve y=1 ise, o zaman sonuç=0 olur.
Matematiksel mantıkla bakınca da x anlayan y anlaşılmayan ise, o zaman bilginin türü de anlaşılmayan olur. Aynı zamanda, y anlaşılan ve x anlamayan olursa sonuç yine anlaşılmaz olur.
Bu mantığı şimdi “bilim bilgi demektir” sözüne uygulayalım.
Bilim bilgi ise, aynı zamanda bilgi de bilim olması gerekir.
Bilim deneysel ve gözlemsel ise, o zaman bilgiler de deneysel ve gözlemsel olması gerekir.
Bilim bilgiyi oluşturuyorsa, aynı zamanda bilgi de bilimi oluşturması gerekir.
Evet saydıklarımın hepsi olduğu zaman, o zaman epistemolojinin bilgi-bilgi bilim paradoksunun yıkılması gerekir.
Ama, bu paradoks o kadar güçlü ki size bir soru ile dile getirmek istiyorum…
Tüm bilgiler deneysel değilse, yani 0 ise o zaman sonuç nasıl 1 oluyor?
Bir daha ki yazımızda görüşmek üzere değerli dostlar…