12 Eylül’e Dair

12 Eylül’de gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamayan, işkence sırasında öldürülen ya da sakat bırakılan;

Yine 12’Eylül’ün hukuk ve insanlık dışı mahkeme kararlarıyla idam edilen veya hapislerde çürütülen aydın, gazeteci, yazar, bilim insanı, öğretmen;

Dahası işçi, köylü, memur, genç ihtiyar, kadın erkek…

Yani ilerici, devrimci, yurtsever kim varsa ama kim varsa hiçbiri masum değildi.

Çünkü çölü yeşertecek kuyunun yerini onlar biliyordu.

…

12 Eylül örgütsüz bırakılmış bir halk projesiydi. Adaletin, demokrasinin, özgürlüklerin ve hukukun olmadığı bir Türkiye projesi…Toplumu daha da cahil bırakarak iktidarlarını daim kılmayı hedeflemişti haramiler. 12 Eylül aracılığıyla bunu gerçekleştirdiler.

Halkının %90’ının milli gelirin ancak % 10’una ulaşabildiği bir ülke işte böyle bir proje sonucunda yaratıldı. Sistemin, kendisine cumhuriyeti layık görmeyen, büyük çoğunluğu cahil bir halkla sürdürülebileceğini iyi biliyordu 12 Eylülcüler. Devam eden süreçte tarikatların, imam hatiplerin, kuran kurslarının yaygınlaştırılması bu amaçlaydı zaten. Bugün okullarda kız erkek ayrımına gitme hazırlıkları, din dersini zorunlu kılarken matematik ve coğrafya derslerini seçmeli hale getirme çabaları; kısaca eğitimin laik, demokratik ve bilimsel içeriğinden tümüyle kopartılması için gösterilen gayret, işi daha bir sağlama alma ve 12 Eylül projesini tamamına erdirme hesabından başka bir şey değil.

Çocuk taciz ve tecavüzlerine, kadın cinayetlerine, devletin içinde at koşturan mafya ve çete ilişkilerine; ülkenin Ortadoğu bataklığına sürüklenmesine, halkın geleceksizleştirilmesine, her gün ayrı bir yerde yapılan doğa katliamlarına; yoksulluğa, yolsuzluğa, işsizliğe; rüşvete ve antidemokratik uygulamalara sesini yükseltmeyen, tepki koymayan bir toplum yaratmakla rahatlıkla övünebilir 12 Eylülcüler.

Hatta 2023 Avrupa Şampiyonu A Milli Kadın Voleybol Takımı’mızın, bir oyuncusunu cinsel yöneliminden ötürü milli takım kadrosundan attırma kampanyasına destek veren kadir şinas vatan evlatlarını; “milli şuur, ahlaki sağlamlık ve dini samimiyetlerinden ötürü” vatan size minnettardır diyerek ulusal kahraman bile ilan edebilirler.

Türkiye’nin manzarası üç aşağı beş yukarı böyle işte. Milli voleybolcumuza uygulanan ötekileştirme ve itibarsızlaştırma bile tek başına ülkenin düştüğü durumun ne denli acıklı, ne denli trajik bir durumda olduğunu anlamak bakımından çarpıcı bir örnektir. 12 Eylül’ün yapmak istediği tam da böyle bir şeydi. Böyle bir toplumda atına binip Üsküdar’ı geçebilirdi.

12 Eylülcüler bütün bunları; devrimcileri, demokratları, aydın ve ilericileri etkisiz hale getirmeden başaramazdı.12 Eylülcüler ve onların devamcıları devrimcilerin, demokratların, ilericilerin; “Bir kişi için değil, birkaç kişi için değil, belli bir azınlık için değil, herkes için bir Türkiye Projesini” yerle bir ederek ulaştı amacına. Halkı böldü, demokratikleşmeye son verdi, özgürlükleri askıya aldı.

12 Eylül’ü, o günlerin zor koşullarında içerden çıkarmayı başardığım 13 şiirimden biriyle bir kez daha protesto ediyorum.

Seni alacaklar
Belki bu gece
Belki bu seher vakti
Kana bulanacak kim bilir
Çiçeklerde aşkı büyütmenin sevinci

Sorulacak hesabı senden
Baş tutmanın
Okumanın
Konuşmanın
Düşünmenin
Ve sokağın yürüyen inadı

Kolaydan bitmeyecek sorgu
Bir rüzgâr okşayacak yanağını ilkin
Elinde kiraz dalı
Gençliğin koşup gelecek
Ayak sesleriyle girecek içeri
Tarlada çapa yapan kızlar
Başlayacak sende sevda heyecanı
İçlerinden biri aşık sana belli
Sen hepsine birden
Sayacaksın ayrılıkların adını
Tutkularının
Sayacaksın her birinde falakaların

Akımlarla bağlanacaksın insanlığa
Aşka
Özgürlüğe
Terinde eriyecek Eyüp sabrı

Bir türkü inecek gözbağından
Çekecek saçını
Boynunu ısıracak
Kendi çocuğun gibi

Bir türkü inecek gözbağından
Çoruh coşkusunda
Renginde Kızılırmak’ın
Toroslarda ağırlayacak seni
Tanıştıracak gece vardiyalarıyla
Yasak dilinde bağıracaksın
Yoldan geçen bir Diyarbekirlinin
Ve itiraf edeceksin aşkı çaldığını
Yasağın kapısından
Ve güldüreceksin çocukları sınıfta
Karadenizli bir fıkra gibi kürsüden

Güldüreceksin katıla katıla
Ve koklayacaksın ölümü
Etinde sönmüş sigara izmaritlerinden

Ortalıkta irin
Ortalıkta kan
Yurtseverlik maskesi, dinci ve ırkçı yüzüyle
Kim bilir ne zamana kadar dolaşacak aramızda
Eylül seksen

 

Hayrettin Geçkin

Bakma Sen