Deneme
-
Toplumsal Huzuru Kaybettik
“Yıllar yıllar önceydi” diye başlayan ve geçmişi güzelleyen veya yeren cümleleri bir kenara bırakalım. Mental yolculuğumuzda;Kendimizi, toplumumuzda birlikte yaşama niyetimizi ve sadakatimizi nasıl kaybettiğimize odaklanalım. Kendisini kaybetmiş bireyler olduk.Zekâsı olan, ancak duygusal zekâsını…
-
Sessiz Beyaz Çığlıklar: 2024 Türkiye’sinde Sağlıkta Şiddet, Doktor İntiharları ve Metalaşan Sağlığın Kışkırtılmış Talepleri
Bir Toplumun Kaybı: Sağlıkta Şiddet ve Doktor İntiharlarının Arka Planı; 2024 yılı, Türkiye’nin sağlık sistemi için acı dolu bir yıl olarak hafızalara kazınıyor. Sessiz çığlıklar, yoğun bakım ünitelerinin, acil servis koridorlarının, polikliniklerin derinliklerinde…
-
Dostluk Üzerine Felsefi Bir Deneme: Pir Sultan’dan Nazım Hikmet’e, Aristoteles’ten Yunus Emre’ye, Adam Smith’ten Âşık Veysel’e – Prof. Dr. Doğan Göçmen
Unutmak kolaydır suçlamak kolaydırAslolan beslenip bir gül fidanı gibiYaşamın yapraklarıyla geçmişin toprağındanBir gün bile yitirmeden bulutlar içindeGüneşin yolunuGeleceğe güller sunmaktırGeleceğe güller sunmaktır.Şükrü Erbaş Bilmezler yaşamayanlar,Nasıl korku verir sessizlik insana;İnsan nasıl konuşur kendisiyle;Nasıl…
-
Türkiye, Artık Türklerin Vatanı Değil!
Önce yaşları 30’un altında olanlara “Türkçülüğün Babası” unvanı verilen şairimiz Ziya Gökalp‘i kısaca tanıtalım. 23 Mart 1878’de Diyarbakır’da doğdu. 25 Ekim 1924 yılında henüz 46 yaşındayken İstanbul’da öldü. Diyarbakır’da Askeri Ortaokul’da okudu. Sivil…
-
Bir Resmimiz Bile Yok…
Keşke olsaydı; hadi, renkli olanından vazgeçtik, bari siyah beyaz olsaydı. Ben siyahı seçerken, beyaz sende kalsaydı. Hani, son zamanların ironik sloganı; anda kalmak misali… Doğum günümde bana aldığın Sezen Aksu’nun “Git, git, gitmeee”…
-
Acımın Ağrımın Lirik Potkalı
“Güllerin bedeninden dikenlerini teker teker koparırsan, kopardığın yerler teker teker kanar.” diyordu Turgut Uyar. Duyarlılığımızın, duygusallığımızın, çaresizliğimizin kanayan yerlerinden bakıyorum. Kırmızıya uzanıyorum o kanayan noktalardan, sabahın saçlarına geceden bir tutam takıp günün bu…
-
Öylesine Bir Öykü
Oturmuş düşünüyordum. İşte tam burada. Bu taşın üstünde. Dünyaya doğru sarkıtmıştım ayaklarımı. Asi ve aksiliğimi seyrediyordum bir yandan da. Dağlardan mı kopup gelmişti, sular mı, rüzgârlar mı kapıp getirmişti, yoksa masallardan kovulmuş da…
-
Öteki
(Van notlarımdan.) Ulaşım konusunda henüz acemiyim, bu yüzden kızım beni merkezde bırakıyor ve ne zaman istersem gelip alıyor. Onu beklerken yorgun ayaklarımı dinlendirmek için kaldırım kenarına dizilmiş taburelerden birine oturdum. O anda göz…
-
Narin Cinayeti, Kollektif Failler Ve Ortak Suçlular Toplumu
Toplum olarak haftalardır körpecik bir yavru olan NARİN kızımızın önce kaybolduğuna dair haberlerle sonra da ne yazık ki öldürülmüş olması gerçeğinin yaratmış olduğu duygu durumu ve psikolojik haliyle boğuşup duruyoruz. Tüm anlayışımız adeta…
-
Kolektif Yasımız, Narin
Yaş almış büyüklerimiz, eski kuşaklar anlatırlar. Anadolu’da köylerde, bir vefat, insan kaybı yaşandığında belli bir süre evlerde radyo dahi açılmazmış. Ses yapılmazmış yani. Bir aydır, ruhlarımızı çok derinden sarsan, insanlık vicdanını ağır yaralayan…
-
Biz Aslında O Gün Öldük
Ben eğitimime bir köy okulunda başladım. İlk öğretmenim, Köy Enstitüsü’nde yetişmiş bir vatanseverdi. Işıklar içinde uyusun… Bizler, birleştirilmiş sınıflarda okuyan, sınıfsız toplum modeli örnekleriydik! Birlikte yaşamasını, paylaşmasını bilen; “Yerli Malı Haftası” çocuklarıydık. Okulun…
-
İçimden Geçen Tren
Yoldayım. Karanlık benimle kayboldu gitti. Benimle doğdu güneş, benimle başladı gün, benimle açıldı bugünün yaşam perdesi. Kaçırmak istemedim yeni doğuşu. İlk doğuş gibi uyandım, ilk doğuş gibi açtım bugüne gözlerimi. Çocukluğumun sevinci gibi…
-
Geyşa Ruhu
Bütün kötülüklerin anası; 12 Eylül faşist cuntasıdır. Bir sonbahar sabahında kulaklarımızı sağır eden o postal ve düdük sesleriyle başlayan süreç, içler acısı bir şekilde yoluna devam ediyor. “Sosyal gelişmişliğin, ekonomik gelişmişliğin önüne geçtiği”…
-
+18 Olduk
Ve dostlar…Demek 1 sene daha geçti…Sel misin, çığ mısın, heyelan mısın? Önüne alarak büyüyerek yuvarlanıyorsun.Kaçak dövüşen ZAMAN… “Zaman armutları olgunlaştırır…”PEYAMİ SAFA 53’ümde bir armutum artık.Hiçbir şeyi zamana bırakacak vaktim yok artık… “Güzel saklanan…
-
Kendime Mektup (2)
Ne keyifle okuduğum şiirler ezberimde, ne de bağıra çağıra söylediğim şarkıların sözleri.Dalgın gözlerle yürüdüğüm caddelerde kayboluyorum.Sonsuz bir inatla sarıldığım radyodan gelen o harika melodilerin de tadı yok.Peki ya o yağmurda iliklerime kadar ıslanma…
-
Duygular Şelale
“Nesini söyleyeyim canım efendim,Gayri düzen tutmaz telimiz bizim,Arzuhal eylesem deftere sığmaz,Omuzdan kesilmiş başımız bizim…”Şarkışlalı Serdari 200 yıl önce yazılmış bu sözler günümüze de cuk oturmuyor mu? Düzeni bozanlar öyle bozdular ki, artık düzen…
-
Kocanızı, Komşunuzu, Kendinizi Değil, Çocuğunuzu Koruyun!
Pirincin içindeki siyah taştan değil, beyaz taştan kork. Gün geçmiyor ki hepimizi derinden sarsan bir haberle karşılaşmayalım. Midemiz bulanarak, kalbimiz sıkışarak okuyoruz ve izliyoruz olan biteni.Peki ya tanık olanlar, yaşayanlar? Çocuklar… Ahh çocuklar!Kanayan…
-
12 Eylül’e Dair
12 Eylül’de gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamayan, işkence sırasında öldürülen ya da sakat bırakılan; Yine 12 Eylül’ün hukuk ve insanlık dışı mahkeme kararlarıyla idam edilen veya hapislerde çürütülen aydın, gazeteci,…
-
Devran’a
Sayın Hayrettin Geçkin’in bana bugün yazmış olduğu mektubu olan Devran yazısını okuduktan sonra, bu yazıya göz atmanızın sizin için yazımın daha anlaşılır olacağına inanıyorum. Hayrettin abiciğim, Ne diyebilirim ki? Her şeyin böylesine ağır…
-
Devran
(İlkay’a Kaçıncı Mektup) İşte böyle, İlkay! İşte böyle! Yerlerin, göklerin, suların aşkı üzerine yemin ederim böyle. Düğmeleri koptu / bir çiçek bahçesine / düşlerimi giydireyim derken. Kendime doğru koşmam hiç bitmedi. Bitmesin de…
-
Eleştirmek / Geliştirmek / Yol Göstermek
Yazının başlığında yer alan üç ifadenin de eş anlamlı olduklarını düşünüyorum. Gerilere giderek bu söylediğime birtakım dayanaklar getirmem gerek: Eğitimin her kademesinde — ilkokul, ortaokul, lise ve üniversite — öğretmenlik yaptım. En zevkli…
-
Lirik Potkallar: Gündelik Hayatın Fragmanları
Fotokopilenip yaşamımıza monte edilen (2004 yılında İstanbul’dan Gaziantep’e göç edip sonra orada yazdığım bir yazıda kullanmıştım bunu, hâlâ değişen bir şey yok) günlerin dumanında boğuluyoruz. Yaşamak değil, yaşamda kalmak, yaşama tutunmak bizimkisi… Yalnızca…
-
Tarlaya Ektim Hamsi
Karadenizli, tavada oynattığı hamsiyi fındıklıklara, çay tarlalarına ekse daha kârlı olmaz mı, diye düşünmeden edemiyorum. Dağı taşı maden, denizi gaz çıkan Karadeniz’de bu gidişle hamsilerin yetişeceği en güvenli yerler fındık bahçeleri, çay tarlaları…
-
Yaşam/a Sanatı
Okur’a hayatıma/yoluma katışan iki kişiden bahsedeceğim. Sırrı; Ağustos 2022 İskenderun İSdemir’de rölöve alacağız, uçakla Adana’ya vardık oradan kaça kaça İskenderun. İsdemir İSG ofisinde toplantı sonrası anladık ki yanımızda getirdiğimiz iş kıyafetleri kabul görmüyor…
-
Dünya Barış Günü’nde Coğrafya ve Çevreye Dost Bir Barış Kültürünün Geliştirilmesi Olanaklı mıdır?
Birleşmiş Milletler’in (BM) 2024 Uluslararası Barış Günü temasının, “Barış Kültürünü Geliştirmek” olarak belirlendiğini görüyoruz. Bana göre, hükümetleri, uluslararası toplumu ve sivil toplumu, açlık, yoksulluk, sömürü, zorunlu insan hareketleri, çevresel ve iklimsel göçler, ırkçılık…
-
Barış Olur Mu?
Barış içinde yaşamak, başkalarının yaşamına, düşüncelerine ve doğa haklarına saygılı olmak gelişmiş insan işidir. Kuşkusuz bu da bir anlama ve algılama eşiği ister insanda. Bu eşiğin kurulması kolay bir iş değil. Bugünden yarına…
-
1 Eylül Dünya Barış Günü ve Güvercinler
1 Eylül Dünya Barış Günü kutlu olsun ve “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” şiarının gerçekleşmesi için bir umut ışığı olsun! Dünya Barış Günü’nde, kimsenin açlık çekmediği, kimsenin güvercin tedirginliği hissetmediği, kadın cinayetlerinin ve çocuk…
-
Yok Oluşa Karışmamak için Barışmak Gerek
Ne garip değil mi? Her yıl 1 Eylül Dünya Barış Günü’nü kutluyor, etkinlikler düzenliyor ve barış hakkında konuşmalar yapıyoruz. Ancak tüm bu barış söylemlerine rağmen, dünyada hala pek çok yer savaş halinde. Herkes…
-
30 Ağustos: Milletin Kaderini Değiştiren Zafer
Türk milletinin tarih sahnesindeki en önemli zaferlerinden biri olan 30 Ağustos, sadece askeri bir başarı değil, bir milletin varoluş mücadelesinin zirvesidir. Anadolu’nun her köşesi bu zaferin hatırasını taşır; dağlar, vadiler ve ovalar, Türk…
-
Zafer Nedir?
— Baba, Zafer nedir? — Güzel kızım, zafer, uğrunda harcanan her türlü emeğin sonunda elde edilen başarının adıdır. Günlerce fedakârlık yaparak çalıştığın sınavdan elde ettiğin başarı, antrenmanlarının sonunda müsabakada kazandığın madalya ve erdemli…
-
Sınır Ordumuzun Kurulması, Deprem ve İstanbul, Milletler Cemiyeti, BM, Filistin…
Sınır Ordumuzun Kurulması ve Vatandaşlığın Değeri Yaklaşık 150.000 kişilik bir sınır ordusunun kurulması gerekliliği konusunda ısrarcıyım. Bu ordunun amacı, kökeni ya da nereli olduğu fark etmeksizin, sınırlarımızdan tek bir yabancının dahi izinsiz ve…
-
Hacca Gitmek Kaç Lira Tutar?
Hac, Arapça bir sözcük olup anlamı şudur: Gitmek, yönelmek, ziyaret etmek. Mekke’ye hacı olmaya gidenler şu yerleri ziyaret ederek ibadet etmiş olurlar: Kâbe’nin etrafında yürüyerek dolanmak, Arafat’a çıkmak, Mina’yı ziyaret etmek ve şeytan…
-
Kuşlar Uçtular
Mandalar söğüt dallarına yuva yapmayalı, balıklar da kavaklara çıkmaz oldu. Bu yüzden, kuşların uçmaz hale gelmesini sanmayın ki üzüntüden. Kuşların gönlü genişti, mandalarla da balıklarla da komşu olmaktan hiç gocunmamışlardı. Hatta mandalar çay…
-
Allah’ın Adaleti Böyle
“Allah dilediğine hesapsız rızık verir.”(Bakara Suresi 212. Ayet) “Allah dilediğine kat kat verir.”(Bakara Suresi 261. Ayet) “Allah dilediğini yardımıyla destekler.”(Al-i İmran Suresi 13. Ayet) “Zira Allah, dilediğine hesapsız rızık verir.”(Al-i İmran Suresi 37.…
-
Enver Karagöz Şiir Yarışması
12 Eylül’le birlikte Artvin Öğretmen Okulu işkence hane haline getirildi ve çok sayıda insan orada işkence gördü. İşkence görenlerden biri de Enver Karagöz’dü. Karagöz şairdi, edebiyat öğretmeniydi. Bir daha güzel şiirler okumasın, yaptığı…
-
Yaşlı Kadın, Küçük Kız
Yaşlı kadın, yatağın içinde sağa sola dönmekten yorulduğunu hissetti. Gözlerini sımsıkı kapattı ve dua etti. Sevdiği yerleri, güzel olduğunu düşündüğü anılarını ve aklına gelen her şeyi düşündü. Ama ne yapsa olmuyordu; uyku bir…
-
Neden Mutlu Olamıyoruz
Neden mutlu olamıyoruz diye sormak yerine, “Beni neler mutsuz ediyor?” sorusunu bulup buna odaklansak, belki mutluluğu aramamıza, hatta ona ihtiyaç duymamıza gerek kalmazdı, değil mi? Eğer bir hayvanı sevmemişsek, bir çiçeğe su vermemişsek,…
-
Komplo Teorileri
Toplumun önemli bir kısmının (hatta çoğunluğu?) iktidar takıntılı bireyleri (erkekler?) kendilerine yakıştırdıkları iktidara, daha muktedirlere ayakçılık yaparak erişmek içgüdüsüyle çeteleşme mekanizmasını besliyor. Böylece, avcı toplumun doğal sosyal oluşumu kabile, daha büyük toplumsal yapı…
-
Yaşatmıyoruz, Kötüyüz
Kendimizin dışında her şeyi yok etmek üzere kurulu bir refleksimiz ve anlayışımız var. Tabii ki yapıyorsun, tabii ki düşünüyor ve hayata geçiriyorsun. Bebeğini elinden aldıklarında, topunu vermediklerinde yaşadığın kaybetme duygusunun yerine kazanma duygusunu hakim…
-
Gözyaşlarının Sessiz Tanığı – Sessiz Çığlıklar
Eski Güçlü Babam Ahmet, 60 yaşında, hayatının büyük kısmını çalışarak ve ailesine bakarak geçirmiş bir adamdı. Babası Hasan, 86 yaşında, güçlü ve kararlı bir adam olarak biliniyordu. Ancak Alzheimer hastalığı, Hasan’ın zihnini ve…
-
Açlık Var Mı?
Bir atasözü: “Aç köpek fırın deler.” Etrafa bakıyorum, duvarı delinmiş bir fırın göremiyorum! Bir atasözü daha: “Aç ayı oynamaz.” Bakıyorum, etrafta oynamayan ayı yok! İşte, bir atasözü daha: “Aç bırakma hırsız, çok söyleme…
-
Gelin Yüzleşelim
OKUMAYIN BU KİTABI: GELİN YÜZLEŞELİM Yılmaz Dikbaş(Nergiz Yayınları 408 Sayfa) Başlığı gördüğünüzde darılacaksınız bana, belki sinkaf edeceksiniz. Madem okumayın diyorsun neden okudun? Diyeceksiniz. Sorun değil. Her okuduğum kitap için tanıtım yazıları yazsaydım yazdıklarımdan…
-
Osmanlı’yı Ayakta Tutma Politikaları ve Türkçülük (2)
Osmanlı, 1718 yılında imzalanan Pasarofça Antlaşması ile Batı devletlerinin üstünlüğünü tam anlamıyla kabul ederek Lale Devri’ne girmiştir. O tarihten itibaren imparatorluk, ‘Batılılaşma ve Batı’yı takip etme’ politikalarını sürdürmüştür. Yani Osmanlı’nın Fransız Devrimi gerçekleştiğinde…
-
Güzel Günler Düşleriydi Bizi Gerçek Kılan
Birimizin zar zor edinebildiği kitabı otuzumuzun kırkımızın dönerli şekilde okuduğu gençlik yılları. Dünyaya karşıydık, dünyadan yanaydık. Yalansız, yasaksız olsun istiyorduk her şey. Sömürüsüz bir dünya seyrediyorduk adeta birbirimizin bakışlarında. Yeniden kuracaktık dünyayı. Yurtseverlik,…
-
Afşar Timuçin, Öncelikle Çok Güzel Bir İnsandı…
Üzerimde emeği çok. Dostluğu başka güzeldi. İncelikliydi. Büyüklendiği hiç olmazdı. Sevgili Osman Bozkurt‘la Çanakkale’deki evimde bile ziyaretimde bulunma nezaketi göstermişti. Bir gün KYÖD‘e (Kocaeli Yüksek Öğrenim Derneği) konuk etmiştik kendisini. Etkinliğin açılış konuşmasını…
-
Genç Bir Arkadaşa Mektup
Genç Bir Arkadaşa MektupGündem Arşivi Kurucusu İlkay’a… Kuşlara çekinmeden uçabilecekleri bir gökyüzü ısmarlayayım derken sana yazacağım mektubu biraz geciktirmişim. İhtiyarlığıma veya düşbazlığıma ver ve kusuruma bakma. Mektup dediğim de bir iç dökme işte.…
-
Sardunya Kadınları
“Geçerdi pencereye akşamüstleri Pervazında boy boy sardunyalar, fesleğenler Köşe başında bir güzel kız…”Turgut UYAR Sardunya sever misiniz?Yıllar önceydi. Sevgili arkadaşım Sevinç Karagöz, “Sardunya kadınısın sen,” demişti. O güne dek hiç bilmediğim bir tanımlamaydı……
-
Zesto Psomi (Sıcak Ekmek) – Feyza Hepçilingirler
Önce adı dikkatimi çekti. Kapakta sadece Feyza Hepçilingirler ve “Zesto Psomi” yazıyordu, oldukça geçmiş yıllara ait olduğu anlaşılan gemi fotoğrafı ile birlikte… Bir roman için çok iddialıydı, eğer yazarın adı olmasaydı bir kenara…
-
Kafeste
Anne kırkındaydı Almanya göçmenliğine başladığında. Mutsuz bir evlilik geçmişti başından. Beş yıl sonra ayrılınca babanın yanında kalan iki oğlunu bırakmıştı ardında. Boşandığında 22 yaşında olan şekerci Emin efendinin kızı Fazilet, mahkemenin ona verdiği…
-
Mazhar Osman’dan Alınacak Ders
ŞEHVET-ŞÖHRET-SERVET HASTALIĞI hemen hemen her insanda bulunan sadece dozajı fark eden bir hayat felsefesi gibi bir durum. Her insan birçok şeyden zevk duyar, haz alır; o yüzden hedonist (zevkçi) bir yapısı vardır. Kimisi…