Gündem Arşivi Klasikleri
-
Genç Bir Arkadaşa Mektup
Genç Bir Arkadaşa MektupGündem Arşivi Kurucusu İlkay’a… Kuşlara çekinmeden uçabilecekleri bir gökyüzü ısmarlayayım derken sana yazacağım mektubu biraz geciktirmişim. İhtiyarlığıma veya düşbazlığıma ver ve kusuruma bakma. Mektup dediğim de bir iç dökme işte.…
-
“El Öpenin Çok Olsun”
Nasıl da eğildi maşallahKırılmaz beli inşallahEl öpeni çok olsunMahcup etmesin Allah Boy sırasına girilsinŞeker lokum verilsinBayram harçlıklarıHasa mendile dürülsün Nasıl da öpüyor maşallahDili kurumaz inşallahEl öpeni çok olsunMahcup etmesin Allah “Berhudar” ola denilsin…
-
Benim Bilgilerim Kime Ait
Benim Bilgilerim Kime Ait Senaryo Bir güvenlik kamerasının gözünden bir süpermarket kasasını görüyoruz. Bir kadın müşteri kartını kasanın arkasındaki çalışana uzatıyor. Aynı anda garip bir uğultu duyuyoruz. Anlatıcı: Müşteri kartı mı kullanıyorsun? Kasiyer kartı…
-
Sardunya Kadınları
“Geçerdi pencereye akşamüstleri Pervazında boy boy sardunyalar, fesleğenler Köşe başında bir güzel kız…”Turgut UYAR Sardunya sever misiniz?Yıllar önceydi. Sevgili arkadaşım Sevinç Karagöz, “Sardunya kadınısın sen,” demişti. O güne dek hiç bilmediğim bir tanımlamaydı……
-
Zesto Psomi (Sıcak Ekmek) – Feyza Hepçilingirler
Önce adı dikkatimi çekti. Kapakta sadece Feyza Hepçilingirler ve “Zesto Psomi” yazıyordu, oldukça geçmiş yıllara ait olduğu anlaşılan gemi fotoğrafı ile birlikte… Bir roman için çok iddialıydı, eğer yazarın adı olmasaydı bir kenara…
-
İlklerden Sonra
Bazı olaylar yeni bir hayatın ipuçlarıdır: Sokağa çıkmalar, baş tutmalar, itirazlar… Yılların birikmişliği var içlerinde. Eğer bunlar toplumsalsa toplumun, kişiselse kişilerin iç yolculuklarının sonucudurlar. Bir bakıma kendini arama, kendini bulma egzersizleri olarak da…
-
Kafeste
Anne kırkındaydı Almanya göçmenliğine başladığında. Mutsuz bir evlilik geçmişti başından. Beş yıl sonra ayrılınca babanın yanında kalan iki oğlunu bırakmıştı ardında. Boşandığında 22 yaşında olan şekerci Emin efendinin kızı Fazilet, mahkemenin ona verdiği…
-
Mazhar Osman’dan Alınacak Ders
ŞEHVET-ŞÖHRET-SERVET HASTALIĞI hemen hemen her insanda bulunan sadece dozajı fark eden bir hayat felsefesi gibi bir durum. Her insan birçok şeyden zevk duyar, haz alır; o yüzden hedonist (zevkçi) bir yapısı vardır. Kimisi…
-
Sosyal Demokrasinin Doğuşu, Marksizm’e Eleştirileri ve Sosyal-Reformculuk
Günümüzde Avrupa Solu olarak bilinen sosyal demokrasi, ülkemizde merkez sol veya uzlaşmacı sol olarak tanınır. Bugünü de içine alan süreçle birlikte ülkemizde bu ideolojinin en büyük temsilcisi kurucu parti olan Cumhuriyet Halk Partisi’dir.…
-
Olay Yeri
Baskın gelen konukları Zeynep’le baş başa bırakarak evden çıktım. Sağ olsunlar özrümü kabul ettikleri için keyfim kaçmamıştı.Köyden kente inmek ne de olsa zaman alıyor. İşin içinde bir edebiyat etkinliğine katılmak olunca da yolda…
-
Aidiyetler ve Sen
Yıllardır çekmediğimiz kalmadı kendimizi sanmaktan, yaftalamaktan, saf tutmaktan, dirsek temasına zorlamaktan, değilsinci demekten, bizdensin demekten, ayrıştırmaya yada birleştirmeye dayalı prangaları ayaklarımıza vurmaktan, çekmediğimiz kalmadı maalesef. Pırasa sevenler Bamya yemeyenler Sütlü tatlıcılar Lokmacılar Yaz…
-
Kim Vurduya Gitmeyiz İnşallah
Çok korkuyorum. Konuşmaktan, yazmaktan, durmaktan, yürümekten, bakmaktan, görmekten veya es kaza görmemekten bir şeyleri, fark etmemekten, gecikmekten…. Siz korkmuyor musunuz? Bugün değil ise yarın bir sebepten hedef gösterilebileceğinizden? Ne olduğunu anlamadan sizi tanımayan,…
-
Gelince Bir Daha Sana At Kestaneleri Getireceğim
Sanki şu ağacın memesiyim, sağılınca ilk ağlayan ben oluyorum. İlk kırılan mermer benim, dağ yolunda unutulan ilk iklim benim. Gelince sana at kestaneleri getireceğim. Üstümde yağmurlu bir çocuğun burnu üşüyor şimdi. İki kent…
-
Kendime Mektup (1)
Bazı ortamlara yakışmadığınızı düşündüğünüz oldu mu hiç? O ortamda olmanız gerektiği için, gerekli görüldüğü için bir şekilde sürüklenmiş olduğunuz o yerde, içki içtiğiniz kadehten, oturduğunuz sandalyeden bile daha az oradasınızdır, sandalye bile daha…
-
Pilavdan Dönenin Kaşığı Kırılsın!
Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın.Kırıldı. Sessizce şaşkınlıkla hayal kırıklığıyla bakakaldım.İyi de ben hiçbir şeyden dönmedim ki. İş ise iş, emekse emek, sevmekse sevmek. Adam gibi değil hem de Kadın gibi. Ana gibi.Sarıp sarmalayıp yorulmadan…
-
Onaltıya
Babam evde hiç söz etmemişti işten, Lâzı nerede, nasıl tanıdığından. Belki tanımıyordu da, bilen biri salık vermişti. Demokrat Partiliydi babam. Parti için her şeyini satıp savmıştı. En son dükkânı elden çıkaralı yıllar vardı.…
-
Benlik, Kibir ve Erdem
Kimseyle bir sorunum yok. Ne iktidar peşindeyim, ne ün peşinde… Birilerinin küçücük çıkarlarıyla ya da elde ettikleri kendince saltanatlarıyla oynayacakmışım gibi yersiz korkulara kapılmasın kimse. Haddime değil. Bu tip şeyleri beceremem ben. Beni…
-
Osmanlı’yı Ayakta Tutma Politikaları ve Türkçülük (1)
1789 yılında gerçekleşen Fransız Devrimi tüm dünyada büyük bir yankı uyandırdı. Rousseau, Voltaire gibi aydınların temellerini attığı bu devrim modern dünyanın oluşumunda büyük bir adımdı. Öyle ki Fransız Devrimi birden fazla ulustan oluşan…
-
Kim, Kimin Hesabını Soruyor
Cumhuriyet Osmanlının hesabını ödedi, oysa Osmanlı son zamanlarda hovardaca harcamıştı hazineyi… İnsanları, insanlığı harcayan bir hanedandı Osmanlı. Bir gemiyle sığınmaya gitti son temsilcisi. Şimdilerde “Osmanlı çocuğuyuz” diyorlar ya şaşarım. Osmanlıda tahta oturanlar kardeşlerini,…
-
Mavi / Pembe
Gökyüzü kucaklamak için bekliyor gidenleri, Yıldızlara katacak. Yıldızlara… Gökyüzüne… Bebek/çocuk ölümleri hep üzmüştür beni, kimi üzmez ki, üzsün de.Alışmayalım, alışmamalıyız. Yıllar geçse de acı hep aynı acıdır.Üzülerek. Çok kötü çook!Bebek/çocuk ölümleri hep üzmüştür…
-
Başkalarını Anlamak
Belki de insan bu eksikliğini giderdiğinde tamamlanacak ve kurtulacak yarımlığından. Ne çok işe yaramış olacak kitaplar o vakit; şiirler, öyküler, masallar, denemeler, romanlar… Kütüphaneler, gazeteler, dergiler… Ne çok işe yaramış olacak, sinemalar, tiyatrolar;…
-
Anam
Evine girdim az önce, buz gibiydi duvarlarSensizlik başlamıştı, yüreğimde sızılarÇaresizce dolaştım, boştu bütün odalarYatağını kokladım, canlandı tüm anılar… Neresinden başlasam, hangisini anlatsamEcel kapıma geldi, seni nasıl kurtarsamBasiretim bağlandı, boşa imiş yalvarmamSen yoğun bakımdasın,…
-
Biz Olmadan
Komşuların bebesi olanda, “Leylek bebek getirmiş” derlerdi hep birlikte sevinirdik. Acılar, sevinçler ortakmış ben değilmiş biz imiş herkes… Nereden bilelim. Köye tanış da gelse yâd da gelse, herkes hoş geldin eder, hal hatır…
-
Yakın Dönem Tarihinin Köpek Sorunu
Tarih tekerürden ibarettir sözünü ilk kim söylemişse, her dile yayılmıştır. Karl Marks, tekerrür ilkinde trajedi, ikincisinde komedidir, der. Hocası Hegel’de, tarihten ders alınsaydı, tekerrür etmezdi, der. Bu tekerrürün tekeri bazen çok kısa olabiliyor.…
-
Yolcu
I Tutarlı bir düşçüydüSözcüklere kazı yaparken kaç kez görmüştüm onu Yeni anlamlarına zorlarken onlarıKim eline su dökebilirdi onun imkansızı isteme konusunda, kimBaşka türlü dünyaya doğru boynunu uzatmak, kime yakışırdı ona yakıştığı kadar II…
-
Mitolojiden Felsefeye Giyim ve Kuşam
Bir taraftan moda gösterilerine tanık oluyoruz. Kadına ve erkeğe, daha çok kadına nasıl giyinmesi gerektiğini öğütleyen pahalı son moda gösteriler. Diğer taraftan erkeğe ve kadına yönelik farklı otoriteler tarafından kılık kıyafet yönergeleri düzenlendiğini…
-
Benimle Gelirsen Giderim
Müvezzin Caddesine Seranat…Her geçen gün daha da büyüyen yalnızlıkta soluk alıp-verirken ilkbaharla birlikte önce kırlangıçlar geldi balkona. Aha! dedim, AŞK yolda… Kış uykusundan uyanmanın zamanı geldi, diye düşünürken kapının zili uzun uzun çaldı…Mayısın…
-
Türk Tarih Tezi
Çoğumuz Mustafa Kemal Atatürk’ü savaşlarla ve cumhuriyet döneminde büründüğü cumhurbaşkanlığı göreviyle biliriz. Ve ne yazık ki bunun en büyük sebebi okullardaki müfredatlarda Atatürk’ün kısıtlılığıdır. Onu diğer dünya liderlerden ayıran en büyük özelliği meraklı…
-
Hepsi Yalnızlıktan – Metin Turan’ın Öykülerine Bir Bakış
Yazarımız Metin Turan 1967 yılında Samsun’da doğmuş. 1990 yılında ODTÜ İktisat Bölümünü “onur” öğrencisi olarak başarıyla bitirmiş. Grup müziği, halk dansları, halk bilimi araştırmalarıyla uğraşmış. Politik nedenlerle geçirdiği soruşturma ve aldığı cezalar sonucunda…
-
Endüstrileşmiş Ahlaksızlığa Karşı Direnişe Çağrı
Ahlaksızlık artık endüstrileşmiştir ve kâr getirisi olan bir tutum olarak yayılmaya devam etmektedir. Hem de kelimenin tam anlamıyla. Sadece genel yaygın bir durum değildir toplumumuzda. Ahlaksızlık artık kelimenin gerçek anlamında para etmektedir. İstenen,…
-
Giden Gidene – Ahmet Ordu
Kitaptan önce Ahmet Ordu’dan söz etmezsem olmaz. Akşehir – Gölçayırlı, emekli olduktan sonra değerli eşi Bircan Hanım’la yaşamının önemli bir kısmını çoğunun dilinde hâlâ “Yahsiyan” olan köyünde geçiriyor. Köyünü öylesine yaşar ve yaşatır…
-
Bayram
Köyde herkes kurban kesemezdi. Onlardan biri de bizdik. Annemin arife akşamlarından birinde ellerini koynuna toplayarak ve boynunu bükerek babama, “bir gün biz de kurban kesebilecek miyiz” diye yakarışla karışık soru soruşunu asla unutamam.…
-
Vasatın „Akıl“ Ve „Ahlak“ Dünyasına Dair Felsefi Bir Deneme
Bu yazıda toplumumuzda yaygın olarak şikâyet, eleştiri, hatta kınama konusu edilen vasatlık hali eleştirel olarak betimlenmektedir. Yazı betimleyici olduğu için, betimlenenlerin somut kişiler olduğu sanısına düşülmemelidir. Yazıda derlenen görüşler toplumumuzda ve başka birçok…
-
Söndürülen Işık: Köy Enstitüleri
Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytan olmak ya da olmamak. Haklı olabilirsin, ancak bu benim konuyu araştırmama engel değil diyebilmek. Dünyaya ırk, dil, din, mezhep üzerinden değil, insan üzerinden bakabilmek. Üreten, düşünen, kendisine, ailesine,…
-
Dinci Rejimlerle Gelen Kapalı Alan Homoseksüelliği
Bu yazımda anlatmak istediğim, gerek Osmanlı, gerek de diğer Müslüman toplumlar veya kadın-erkek arasına kaç-göç koyan toplumlardaki kapalı alan homoseksüelliğidir. Toplumda kadın ve erkeği birbirinden ayırmak, araya duvarlar örmek, libidonun hiç akmaması gereken…
-
Hayata Dair
Kimi zaman yalnızlıklar, kimi zaman pişmanlıklar, bazen sarhoş bazen ayık, ne yaptığını bilerek ya da bilmeyerek geçer yaşam diye insanoğluna bahşedilen süreç. Çoğumuz geri dönüp bakmayı akıl edebildiğimizde yapacak bir şeyin kalmadığını ve…
-
Penceremden Ötesi Gökyüzü
Kitapları, dergileri bir kenara koyuyorum. Hiçbir şey yazmak da gelmiyor içimden. Televizyonu birkaç kez açıp kapatıyorum. Tadı yok. Üstelik bir hayli geç oldu. Yorgunum, halsizim, uyumam gerek. Ama olmuyor işte. Sanki bir yerinden…
-
Âkif – Fikret Çatışması
Türkler; bulundukları jeopolitik konumun da etkisiyle zaman içerisinde birçok milletle etkileşim içerisine girmiş; onlara bir şeyler vermiş, onlardan bir şeyler almışlardır. Bu durum çeşitli Türk toplulukların da bazen kültürel zenginlik nedenlerinden biri olurken…
-
Türk Milliyetçiliğinin Binmediği İktidar Trenleri
Yaklaşık otuz yıl kadar önce, ben daha üniversitenin birinci sınıfındayken siyasal İslamcı arkadaşım Demir Dinipak bana MHP’nin NATO’nun bir örgütü olduğunu, benzer yapıları hemen her NATO ülkesinde ve hareket adı ile kurulduğundan bahsetmişti.…
-
Necip Hablemitoğlu
“O, Bir Fırtına Kuşuydu”… Evli ve iki kız çocuğu babası olan Necip Hablemitoğlu Türkiye dışındaki Türk topluluklarının yakın tarihi ile ilgili olarak çalışmalar yapmıştır. Orta Avrupa ve Balkanlar’da Türk eserleri, Türk azınlıkları ve…
-
Kent, Mekân ve İnsan; Hrant Dink
Hrant Dink Avucumda bir kayısı çekirdeği, kar yağıyor, şehirdeki tüm sesleri ele geçirmiş sanki çocuklar, rüzgâr estikçe sakalımdaki o kayıp notanın sesini duyuyorum. Kar küreyen kadınlar, yeni bir bahara hazırlık yapıyorlardı sanki. Geçtiğimiz…
-
Eskileri Bilmezsin
(Büyüklere Masal) Eskileri bilmezsin oğul. Bir zamanlar dağlarda davarımız, ahırlarda ineğimiz, danamız vardı. Harmanda orakta köylü köylüye gündeliğe değil, yardıma giderdi. Bahçelerden koparılan salata dalında salınan meyveler “tadımlık” ve de “göz hakkı” sayılırdı.…
-
Köpek Meselesi
Sorun nerede? Süreç işliyor, önümüzdeki adımları buradan görebilirsiniz: Kaynak: cumhuriyet.com.tr Hayvanların sokakta yaşamasını “normal” bulan merhamet. Adları “evcil” hayvan ama hayvan sevdiklerinden sokakta yaşamalarını istiyorlar… x.com/birsen_tprk/st… Gerçekten hayvanların iyiliğini düşünen ve hayvan sevgisi…
-
Spinoza’yı Okumaya Başlarken
Spinoza’ya karşı dünya çapında yaygın olan bir hayranlık ve ilgi, hatta hayranlıktan da öte yaygın bir tutku vardır. Filozofa ülkemizde de yeterince temellendirilmemiş yaygın sevgi dolu bu bağlılık nereden gelir? Bana öyle geliyor…
-
Siyah Beyaz Gıdılar Renkli Sohbetler
COVİD 19’lu 2020 BAHARI Kaldırıp koymasan bile üç mevsimi bir tarafa, en çok baharı severdin. Ne çok bahar gelip geçti sen gideli… Hani şarkıdaki gibi; tadı yok sensiz geçen ne baharın… Gittiğinden beri…
-
“herkes ölüyor” kitabı üzerinden Mehmet Mahzun Doğan’a Mektup
“herkes ölüyor” kitabı üzerinden Mehmet Mahzun Doğan arkadaşıma mektubumdur. Sevgili arkadaşım, Şiirleri okumaya başlar başlamaz daha; ‘Ne kadar erken tanıdık ölümü,’ diye düşündüm. Hem de her çeşidinden… Dededen, neneden, sıralısından, sırasızından… Ama en…
-
İnsanlar hakkında ‘2 şey’ler…
İtalyan bilim adamı ve filozof Giordano Bruno‘nun (1548-1600) günümüze kadar gelen insanın davranışları hakkında “iki şey” olarak dile getirdiği görüşleri değerlerinden hiçbir şey kaybetmemiş. Herkesin bu “iki şey”leri çok iyi bilmesi lazım. Özellikle…
-
Büyüme, Büyüyememe, Sen Hiç Büyümedin ki, Diyecekler
Bu yazı “sosyolojik değişimi, ekonomik değişimi ve dönüşümü yakalayamayan coğrafyanın çocuklarının kayıplarına dem vuruyor” yazacaktım vazgeçtim. O halde şöyle yazmak uygun olacak; Bu yazı, Türkiye’nin,değişimi, dönüşümü yakalayamaması, ön görememesi ve popülist siyasetçilerinin aymazlığındaki…
-
Serdar Çelik’e Mektubum…
Serdar Çelik’eGenç bir şaire mektubumdur Senin bu şiirindeki hangi dağın rüzgârıdır? Eser gelir,ilkbahar kokularıyla,savurur büyük şehirlerinkuruntulu tozlarını. Bırakmaz paslansın gencecik umutlar.Açar küflü evlerin penceresini. Hangi ufuktan aydınlanıyor senin bu sözlerin? Senin bu şiirindeki…
-
Zaman Karşısında İnsanın Çaresizliği
İnsanlık yüzyıllardan beri imkansız olarak görülen birçok şeyi başardı. Bunu etrafımıza bakarak anlamak çok kolay. Ancak bunca şeye hükmeden ve etkisi altına alan insan tek bir şey var ki onu kontrol edemiyor ve…
