Deneme
-
Sosyal Demokrasinin Doğuşu, Marksizm’e Eleştirileri ve Sosyal-Reformculuk
Günümüzde Avrupa Solu olarak bilinen sosyal demokrasi, ülkemizde merkez sol veya uzlaşmacı sol olarak tanınır. Bugünü de içine alan süreçle birlikte ülkemizde bu ideolojinin en büyük temsilcisi kurucu parti olan Cumhuriyet Halk Partisi’dir.…
-
Aidiyetler ve Sen
Yıllardır çekmediğimiz kalmadı kendimizi sanmaktan, yaftalamaktan, saf tutmaktan, dirsek temasına zorlamaktan, değilsinci demekten, bizdensin demekten, ayrıştırmaya yada birleştirmeye dayalı prangaları ayaklarımıza vurmaktan, çekmediğimiz kalmadı maalesef. Pırasa sevenler Bamya yemeyenler Sütlü tatlıcılar Lokmacılar Yaz…
-
Kim Vurduya Gitmeyiz İnşallah
Çok korkuyorum. Konuşmaktan, yazmaktan, durmaktan, yürümekten, bakmaktan, görmekten veya es kaza görmemekten bir şeyleri, fark etmemekten, gecikmekten…. Siz korkmuyor musunuz? Bugün değil ise yarın bir sebepten hedef gösterilebileceğinizden? Ne olduğunu anlamadan sizi tanımayan,…
-
Kendime Mektup (1)
Bazı ortamlara yakışmadığınızı düşündüğünüz oldu mu hiç? O ortamda olmanız gerektiği için, gerekli görüldüğü için bir şekilde sürüklenmiş olduğunuz o yerde, içki içtiğiniz kadehten, oturduğunuz sandalyeden bile daha az oradasınızdır, sandalye bile daha…
-
TSİP Ali abisini kaybetti…
TSİP (Türkiye Sosyalist İşçi Partisi) Genel Sekreteri ve aynı zamanda sıkı bir hayvan dostu olan Ali Öner kaldırıldığı Dr. Nazif Bağrıaçık Kadıköy Hastanesi’nde bu sabah 72 yaşında yaşamını yitirdi. (8/07/2024) 74’ten bu yana…
-
Pilavdan Dönenin Kaşığı Kırılsın!
Pilavdan dönenin kaşığı kırılsın.Kırıldı. Sessizce şaşkınlıkla hayal kırıklığıyla bakakaldım.İyi de ben hiçbir şeyden dönmedim ki. İş ise iş, emekse emek, sevmekse sevmek. Adam gibi değil hem de Kadın gibi. Ana gibi.Sarıp sarmalayıp yorulmadan…
-
Osmanlı’yı Ayakta Tutma Politikaları ve Türkçülük (1)
1789 yılında gerçekleşen Fransız Devrimi tüm dünyada büyük bir yankı uyandırdı. Rousseau, Voltaire gibi aydınların temellerini attığı bu devrim modern dünyanın oluşumunda büyük bir adımdı. Öyle ki Fransız Devrimi birden fazla ulustan oluşan…
-
Kim, Kimin Hesabını Soruyor
Cumhuriyet Osmanlının hesabını ödedi, oysa Osmanlı son zamanlarda hovardaca harcamıştı hazineyi… İnsanları, insanlığı harcayan bir hanedandı Osmanlı. Bir gemiyle sığınmaya gitti son temsilcisi. Şimdilerde “Osmanlı çocuğuyuz” diyorlar ya şaşarım. Osmanlıda tahta oturanlar kardeşlerini,…
-
Biz Olmadan
Komşuların bebesi olanda, “Leylek bebek getirmiş” derlerdi hep birlikte sevinirdik. Acılar, sevinçler ortakmış ben değilmiş biz imiş herkes… Nereden bilelim. Köye tanış da gelse yâd da gelse, herkes hoş geldin eder, hal hatır…
-
Yakın Dönem Tarihinin Köpek Sorunu
Tarih tekerürden ibarettir sözünü ilk kim söylemişse, her dile yayılmıştır. Karl Marks, tekerrür ilkinde trajedi, ikincisinde komedidir, der. Hocası Hegel’de, tarihten ders alınsaydı, tekerrür etmezdi, der. Bu tekerrürün tekeri bazen çok kısa olabiliyor.…
-
Türk Tarih Tezi
Çoğumuz Mustafa Kemal Atatürk’ü savaşlarla ve cumhuriyet döneminde büründüğü cumhurbaşkanlığı göreviyle biliriz. Ve ne yazık ki bunun en büyük sebebi okullardaki müfredatlarda Atatürk’ün kısıtlılığıdır. Onu diğer dünya liderlerden ayıran en büyük özelliği meraklı…
-
Hepsi Yalnızlıktan – Metin Turan’ın Öykülerine Bir Bakış
Yazarımız Metin Turan 1967 yılında Samsun’da doğmuş. 1990 yılında ODTÜ İktisat Bölümünü “onur” öğrencisi olarak başarıyla bitirmiş. Grup müziği, halk dansları, halk bilimi araştırmalarıyla uğraşmış. Politik nedenlerle geçirdiği soruşturma ve aldığı cezalar sonucunda…
-
Endüstrileşmiş Ahlaksızlığa Karşı Direnişe Çağrı
Ahlaksızlık artık endüstrileşmiştir ve kâr getirisi olan bir tutum olarak yayılmaya devam etmektedir. Hem de kelimenin tam anlamıyla. Sadece genel yaygın bir durum değildir toplumumuzda. Ahlaksızlık artık kelimenin gerçek anlamında para etmektedir. İstenen,…
-
Duygu Asena; Alay Edilen Şövalye
Füruğ Ferruhazad‘ın hayatının anlatıldığı ve ”Yaralarım Aşktandır” adlı oyunu izledikten sonra, onun hakkında yazı yazmaya karar verdim ama ondan önce hakkında yazı yazmam gereken önemli başka bir kadın olduğu aklıma geldi, Duygu Asena.…
-
UKOME Ne İş Yapar?
Ulaştırma Koordinasyon Merkezi’ne kısaca UKOME denilmektedir.Antalya, Muratpaşa merkez ilçesinde, Güzeloba mahlleside büyük bir sitede yaşamaktayım.18 Mart 2024 tarhinde Antalya Ulaştırma Koordinasyon Merkezi’ne aşağıdaki DİLEKÇEMİZİ gönderdik: “Biz aşağıda adları ve imzaları bulunan kişiler Antalya,…
-
Üniversitede Tıp Eğitimi
Geçen hafta, saygıdeğer bir dostumla sohbet ederken konu Türkiye’deki eğitime geldi… Bir üniversitede Jinekoloji derslerine giren bir profesör arkadaşı, okulda her geçen yıl Türk öğrenci sayısının azaldığını belirttikten sonra; ders verdiği sınıfların Afganistan…
-
Bayram
Köyde herkes kurban kesemezdi. Onlardan biri de bizdik. Annemin arife akşamlarından birinde ellerini koynuna toplayarak ve boynunu bükerek babama, “bir gün biz de kurban kesebilecek miyiz” diye yakarışla karışık soru soruşunu asla unutamam.…
-
Vasatın „Akıl“ Ve „Ahlak“ Dünyasına Dair Felsefi Bir Deneme
Bu yazıda toplumumuzda yaygın olarak şikâyet, eleştiri, hatta kınama konusu edilen vasatlık hali eleştirel olarak betimlenmektedir. Yazı betimleyici olduğu için, betimlenenlerin somut kişiler olduğu sanısına düşülmemelidir. Yazıda derlenen görüşler toplumumuzda ve başka birçok…
-
Söndürülen Işık: Köy Enstitüleri
Haksızlık karşısında susan dilsiz şeytan olmak ya da olmamak. Haklı olabilirsin, ancak bu benim konuyu araştırmama engel değil diyebilmek. Dünyaya ırk, dil, din, mezhep üzerinden değil, insan üzerinden bakabilmek. Üreten, düşünen, kendisine, ailesine,…
-
Dinci Rejimlerle Gelen Kapalı Alan Homoseksüelliği
Bu yazımda anlatmak istediğim, gerek Osmanlı, gerek de diğer Müslüman toplumlar veya kadın-erkek arasına kaç-göç koyan toplumlardaki kapalı alan homoseksüelliğidir. Toplumda kadın ve erkeği birbirinden ayırmak, araya duvarlar örmek, libidonun hiç akmaması gereken…
-
Nöbete Devam
Her ay düzenli olarak en az üç beş edebiyat dergisi takip ediyorum. Okuduğum kitaplarla birlikte renkli dünyalar /düş dünyalar kuruyorum kendime böylelikle. Adil, demokratik, eşitlikçi, özgürlükçü ülkeler, kentler gelip geçtikçe düşucumdan; insanlığın kızlarıyla,…
-
Hayata Dair
Kimi zaman yalnızlıklar, kimi zaman pişmanlıklar, bazen sarhoş bazen ayık, ne yaptığını bilerek ya da bilmeyerek geçer yaşam diye insanoğluna bahşedilen süreç. Çoğumuz geri dönüp bakmayı akıl edebildiğimizde yapacak bir şeyin kalmadığını ve…
-
Penceremden Ötesi Gökyüzü
Kitapları, dergileri bir kenara koyuyorum. Hiçbir şey yazmak da gelmiyor içimden. Televizyonu birkaç kez açıp kapatıyorum. Tadı yok. Üstelik bir hayli geç oldu. Yorgunum, halsizim, uyumam gerek. Ama olmuyor işte. Sanki bir yerinden…
-
Âkif – Fikret Çatışması
Türkler; bulundukları jeopolitik konumun da etkisiyle zaman içerisinde birçok milletle etkileşim içerisine girmiş; onlara bir şeyler vermiş, onlardan bir şeyler almışlardır. Bu durum çeşitli Türk toplulukların da bazen kültürel zenginlik nedenlerinden biri olurken…
-
Türk Milliyetçiliğinin Binmediği İktidar Trenleri
Yaklaşık otuz yıl kadar önce, ben daha üniversitenin birinci sınıfındayken siyasal İslamcı arkadaşım Demir Dinipak bana MHP’nin NATO’nun bir örgütü olduğunu, benzer yapıları hemen her NATO ülkesinde ve hareket adı ile kurulduğundan bahsetmişti.…
-
Kent, Mekân ve İnsan; Hrant Dink
Hrant Dink Avucumda bir kayısı çekirdeği, kar yağıyor, şehirdeki tüm sesleri ele geçirmiş sanki çocuklar, rüzgâr estikçe sakalımdaki o kayıp notanın sesini duyuyorum. Kar küreyen kadınlar, yeni bir bahara hazırlık yapıyorlardı sanki. Geçtiğimiz…
-
Eskileri Bilmezsin
(Büyüklere Masal) Eskileri bilmezsin oğul. Bir zamanlar dağlarda davarımız, ahırlarda ineğimiz, danamız vardı. Harmanda orakta köylü köylüye gündeliğe değil, yardıma giderdi. Bahçelerden koparılan salata dalında salınan meyveler “tadımlık” ve de “göz hakkı” sayılırdı.…
-
Köpek Meselesi
Sorun nerede? Süreç işliyor, önümüzdeki adımları buradan görebilirsiniz: Kaynak: cumhuriyet.com.tr Hayvanların sokakta yaşamasını “normal” bulan merhamet. Adları “evcil” hayvan ama hayvan sevdiklerinden sokakta yaşamalarını istiyorlar… x.com/birsen_tprk/st… Gerçekten hayvanların iyiliğini düşünen ve hayvan sevgisi…
-
Spinoza’yı Okumaya Başlarken
Spinoza’ya karşı dünya çapında yaygın olan bir hayranlık ve ilgi, hatta hayranlıktan da öte yaygın bir tutku vardır. Filozofa ülkemizde de yeterince temellendirilmemiş yaygın sevgi dolu bu bağlılık nereden gelir? Bana öyle geliyor…
-
Siyah Beyaz Gıdılar Renkli Sohbetler
COVİD 19’lu 2020 BAHARI Kaldırıp koymasan bile üç mevsimi bir tarafa, en çok baharı severdin. Ne çok bahar gelip geçti sen gideli… Hani şarkıdaki gibi; tadı yok sensiz geçen ne baharın… Gittiğinden beri…
-
“herkes ölüyor” kitabı üzerinden Mehmet Mahzun Doğan’a Mektup
“herkes ölüyor” kitabı üzerinden Mehmet Mahzun Doğan arkadaşıma mektubumdur. Sevgili arkadaşım, Şiirleri okumaya başlar başlamaz daha; ‘Ne kadar erken tanıdık ölümü,’ diye düşündüm. Hem de her çeşidinden… Dededen, neneden, sıralısından, sırasızından… Ama en…
-
Büyüme, Büyüyememe, Sen Hiç Büyümedin ki, Diyecekler
Bu yazı “sosyolojik değişimi, ekonomik değişimi ve dönüşümü yakalayamayan coğrafyanın çocuklarının kayıplarına dem vuruyor” yazacaktım vazgeçtim. O halde şöyle yazmak uygun olacak; Bu yazı, Türkiye’nin,değişimi, dönüşümü yakalayamaması, ön görememesi ve popülist siyasetçilerinin aymazlığındaki…
-
Zaman Karşısında İnsanın Çaresizliği
İnsanlık yüzyıllardan beri imkansız olarak görülen birçok şeyi başardı. Bunu etrafımıza bakarak anlamak çok kolay. Ancak bunca şeye hükmeden ve etkisi altına alan insan tek bir şey var ki onu kontrol edemiyor ve…
-
Hümanizm, Modernizm, Barbarlık
Yeryüzünü yaşanmaz konuma getiren unsurlar üzerine kafa patlatırken; karşılaştığım görmezden gelme durumunun altını irdeledikçe önüme aydın insanın edimsizliği ve yorgunluğu düştü. Doğu’nun penceresinden Batı’ya bakarken ulaşılmaz gibi görünen birçok değerin içinde kan torbaları…
-
Adı Aylin ve Koruma Polisi Erol
Aylin Devrimel ya da son soyadı ile Aylin Rodomisli Cates. Kendisi, Ayşe Kulin‘in romanı ile ünlü oldu. Aylin, eski bakanlardan Kasım Gülek‘in baldızı, Boşnak kökenli, ultra zengin bir ailenin kızı ve Ayşe Kulin’in…
-
Gülünün Yorulduğu Akşam
Yaşım üç, çocuktum; büyüdükçe etrafımdaki suların adını öğreniyordum, görmediğim daha büyük suların adını söylediler bana, Deniz dediler o büyük sulara. Sonra gökkuşağının renklerini saydı ninem, üç renk sayabilmişti yaşlı ninem, üç renk konuşabilmişti……
-
Yaz tatili için Avrupa yerine Türk Kökenli Orta Asya Ülkeleri…
Bugün her zamankinden farklı bir konuda, özellikle gençlere yönelik bir yazı hazırladım. Yeni yerler görmek için gezmek istiyorsanız, tekrar etmiş olacağım ama gezmeye, görmeye Türkiye‘den başlayın, kendi ülkemizden. Mutlaka yurtdışına gitmek isterseniz, benim…
-
Kuran’da Beş Vakit Namaz Yok!
Kuran’da Namaz sözcüğü yoktur, çünkü bu sözcük Arapça değil, Farsça’dır.Kuran’da namaz yerine “Salat” sözcüğü geçer.Ancak dilimize yerleşmiş olduğundan biz yine de Namaz sözcüğünü kullanalım. İslam’ın kutsal kitabı Kuran’da günde kaç vakit namaz önerilmiştir?Bu…
-
15 Temmuz, Ne Oluyor ve Tarihi Gerçekler
Türkiye, II. Dünya Savaşı’na girmemekle, denge politikası izlemekle büyük avantaj sağladı. Her ne kadar savaşa girmese de Türkiye ağır şartlardan çıkmış, yakın tarihinde Kurtuluş Savaşı gibi yıkıcı bir savaş vermişti ve güçlü olmak…
-
İktidarın Travma Sonrası Stresinde İnkar Ve Öfke Aşaması
Travma Sonrası Stres bozukluğu yada Posttravmatik Stres bozukluğu, insan dahil tüm canlıların, büyük felaketler sonrasında (gerçi her felaket büyüktür) yaşadığı psikoloji durumudur. Bu durumun aşamaları, inkar, öfke, pazarlık, depresyon ve kabul olarak sıralanır.…
-
Görgüsüzler Çağı Görgülülerin Tutsaklığı
“… Liberalizmi doğuran yalnızca burjuva değil, toplum içindeki değişik sınıfların toplu çelişki ve dinamikleridir. Bu çelişki ve dinamikler ise temelde modernizasyonla birlikte ortaya çıkmıştır. (…) burjuva tek başına kendi çıkarları doğrultusunda farklı siyasi…
-
Babamın Tahta Sandığı
1977 yılının İzmir’inde; sarı sıcak bir yaz sabahı… Arka bahçesinde ekili büyük bir kardinal üzümü üç katlı evimizi kuşatırdı. Evin taraçasında çardak kurmuştuk babamla ve taraçada derme çatma bir kömürlük, İzmir’in kışı için…
-
Gece ve Sen
Ne kadar tanıdık bir başlık? Gece ve Sen İç acıtıcı anıların hatırlanıldığı, benliğimize kazıyarak yerleştirdiğimiz mutluluklarımızın, özlemlerimizin yâd edildiği zaman dilimi. Kimsenin görmediği mutluluklar ve duvarların konuşmadığı anlarımızın saklısı. Ben, sen, biz ve…
-
Kültür, Tartışma ve Tartışma Kültürümüz Üzerine
Ülkemizde tartışma kültürünün yeterince gelişmiş olmadığı herkesin malumudur. Yarım yüzyıl önce büyüklerimin de, bugün bizim olduğumuz gibi bu tartışma kültürümüzün olmadığından şikâyetçi olduğunu hatırlıyorum. Demek ki bu konuda, eğer biz bugünün kuşakları olarak…
-
Geç Fark Ettim Taşın Sert Olduğunu
Muazzez anneme… Düşündüğün o yerden yazıyorum, kırıldığım ve düştüğüm o yerden. Kuş dilini kunuşuyorum, kuşçayı yani, senin öğrettiğin o dili, pazardan dönerken kırılan eski bir kadının kavmini. Üstümde ipekten bir yorgan yok, eski…
-
Saygı ve Özgürlük Söylencesi Üzerine Bir Anımsama
Dili geçmiş zamandan bir geceydi işte. Bitirimhanede barbut masası dağılmış; son demlenen çaydan yudumlar alınıyordu. Kakofoniye varan uğultunun arasından sızan en önemli tümce: Büyük pastayı kim indirdi? Konuşmalar bir anda kesildi. Herkes bir…
-
Teşvik Kapitalizmi
Devlet şeker üretemez, çikolata üretmez, işine baksın diyen neoliberaller, devletin burjuvalara düşük faizli kredi vermesine ses çıkarmaz. Dikkat ettiyseniz ülkemizde kamu bankalarının özelleştirilmesi hiç gündeme gelmedi, çünkü kapitalizmin istediği ucuz ve pek çoğunun…
-
1 Mayıs
Geleceğe selam göndermektir 1 Mayıs.Haramilerin saltanatının yıkılacağına dair dirençle birleşen inat ve inançtır.Geleceğin beklenmeyeceğini, yaratılacağını haykıran bir çağrı ve kızıl bir çığlıktır. Tarih boyunca adil, eşit ve özgürlükçü bir dünya yaratmak için verilen…
-
Onlar İçin
Daha büyük bir güç elde etme peşindeydi CheDon Kişot’la buluşabilseYoksa kim tutabilirdi onu, kimKoşarken imkansıza Her biri Che idi onların, onların her biri birer Don Kişot! Mümkün hayatlara inandılar, mümkün insan ilişkilerine… Güneşe,…
-
Yaşamın Kaybolan Öyküleri
Süreyya Aytaş’ın “Mübadelenin Hüzünlü Mirası” adlı kitabını okuduktan sonra “Hüzün Gözlerinde” başlığı ile “Yüreğinize sağlık Sevgili Süreyya Aytaş” diye başlayan bir yazı yazmıştım. Her satırında annemi buluyordum bu kitapta. Yıllar sonra yeniden annemle…
