- Bilim, Bilim İklim, Coğrafya, Ekoloji, Güncel - Aktüalite, Gündem Arşivi Klasikleri, Prof. Dr. Murat Türkeş'ten Hava ve İklim Farkındalığı için Bilgi Aktarımları, Toplum
Kanal İstanbul Projesinin İstanbul ve Çevresindeki Öngörülen Bazı Olası Olumsuz Etkileri
Kanal İstanbul Projesinin İstanbul ve Çevresindeki Öngörülen Bazı Olası Olumsuz EtkileriProf. Dr. Murat Türkeş Son günlerde, Sazlıdere Baraj Havzası koruma kuşağı içinde yapılmaya başlanan -Arap medyasında da etkili tanıtımı yapılan- büyük…
-
İstanbul Depremi: 6.2’lik Gerçeklik ve Afet Yönetimindeki Kırılmalar
Hiç süslü cümlelere gerek yok. 6.2’lik İstanbul Depremi, bütüncül ve önleyici bir afet risk yönetimi döngüsünün yalnızca bazı bileşenleri açısından değerlendirildiğinde dahi çok yaşamsal eksikleri ve acı gerçekleri açığa çıkardı. Hepsi değil, ama…
-
Tarih Tekerrür Eder Mi?
Son aylarda, 1 Eylül 1939’dan önceki ya da 1933’ten sonra 1939’a kadarki 7 yıllık “geçiş” döneminin herhangi bir anındaymışız gibi hissetmeye başladım!.. Bu yazımı—çok zor olduğunu bilmeme karşın—olabildiğince kısa tutacağım. Yine de Birinci…
-
19-21 Şubat 2025 Türkiye Geneli Hava Durumu
19-21 Şubat 2025 dönemi ve Türkiye geneli için hazırladığım sinoptik meteorolojik değerlendirme ve hava öngörüsünü oldukça genel bir çerçevede paylaşıyorum: 17 Şubat 2025 itibarıyla etkisini sürdüren mevcut soğuk ve yağışlı hava sisteminin hemen…
-
Deniz Meteorolojisi – Kıyı Jeomorfolojisi
Bugünlerde Türkiye’nin genel olarak kuzey Marmara, Ege ve Batı Akdeniz kıyılarında gözlenen ve haberlere konu olan deniz çekilmesi (deniz seviyesinin alçalması), kıyı önü kumsalların ya da aşınım platformlarının ve kıyı yakınındaki tarihi ve…
-
Göz Göre Göre Gelen Felaket ve Bitmeyen Acı
Doğru ve eksiksiz yapılması gereken yasal kamusal denetimden binanın tasarımına, temel yangın hazırlıklarından kurumsal ve kamusal yangın yönetimine, müdahale süreçlerine kadar—her aşamada inanılmaz ihmallerin olduğu açıkça ortada. Böylesine büyük bir felaketin ve tarifsiz…
-
Nazım Hikmet’in 123. Doğum Gününe “Dört Güvercin”
Nâzım Hikmet’in 123. Doğum Gününe “Dört Güvercin”Murat Türkeş, Türkiye Yazarlar Sendikası Çanakkale Temsilciliği Atilla Coşkun, “Nâzım Hikmet Davaları Üzerine Genel Bir Değerlendirme” adlı yazısında (1), Nâzım Hikmet ile ilgili saptayabildiği davaların sayısının 11…
-
Kar Yağışına Dair Değerlendirme ile Hava ve İklim Haberciliğinde Etik
Kar Yağışına İlişkin Kısa Bir Sinoptik Meteorolojik Değerlendirme ve Öngörüm Kar yağışlı soğuk havayla ilgili olarak Türkiye genelinde, özellikle de İstanbul’da kar yağışlarına ilişkin yalan, yanlış ya da abartılı haberler atmosferde yine “uçuşuyor”.…
-
2024 Sonbaharında Kuraklık ve İklim Değişikliğinin Türkiye Üzerindeki Etkileri
Kasım ayı da dâhil olmak üzere 2024 sonbaharında hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, 3 aylık ve 6 aylık kuraklık analizlerine göre ülkemizin Trakya, batı, güneybatı, iç batı ve iç güney bölgelerinde hâlâ…
-
Homo sapiens’in iki eski akrabası olan Homo erectus ve Paranthropus boisei’nin yolları 1,5 milyon yıl önce kesişmiş olabilir mi? – Prof. Dr. Murat Türkeş
Önce özetini Nature.com’da (1) okuduğum, 28 Kasım 2024’te ünlü bilim dergisi Science’ta yayınlanan (2) “Footprint evidence for locomotor diversity and shared habitats among early Pleistocene hominins” (Erken Pleyistosen homininleri arasında lokomotor çeşitliliği ve…
-
Kuraklık Değerlendirmesi
Yaklaşık 1 yıllık hatta daha uzun analizlerde Trakya, batı ve güneybatı Anadolu’da şiddetli ve çok şiddetli hatta aşırı tarımsal ve hidrolojik kuraklık etkili görülüyor. Kasım ortasında başlayan ve az çok Aralık ayında da…
-
Ege’de Yağışlı Günler: Kıyı Bölgelerde Etkili Sağanaklar Bekleniyor
30 Kasım 2024Kıyı Ege’de bugün ve yarın, orta kuvvette ve yer yer kuvvetli yağmur ile sağanaklar etkili olacak. Özellikle İzmir ve Çanakkale çevresinde gökgürültülü sağanak yağışların görülmesi bekleniyor. Orta Akdeniz ve Balkanlar üzerinde…
-
Yeni Yağışlı Hava Öngörüsü – 21-22-23 Kasım 2024
Bugün İngiltere, İskandinavya ve Kuzey Avrupa’da genel olarak yağışlı ve görece soğuk hava koşullarına neden olan cephesel alçak basınç (orta enlem siklonu) sistemlerinden en doğudaki cephesel sistem, yüksek atmosfer jet ve yüzey hava…
-
Türkiye’de Güncel Hava Durumu ve Tahminler
Yağışlar Başlıyor!Özlemle beklenen yağışlar sonunda etkisini göstermeye başlıyor. Çiftçilerin ve tüm yurttaşların uzun zamandır beklediği yağışlı hava dalgası, batıdan başlayarak yurt genelinde etkili olacak. Henüz tahmin modelleri arasında tam bir uyum sağlanmamış olsa…
-
Havada Önemli Bir Değişiklik Yok
Önümüzdeki yaklaşık bir haftalık dönemde, Avrupa’nın ve Türkiye’nin Akdeniz ve güney bölgeleri dışında etkili olan geniş alanlı yüksek basınç bloklanması yüzünden; Avrupa ve Türkiye’de genel olarak hava sıcaklıklarının normalleri ve normallerin birkaç derece…
-
Dünya Çok Önemli Bir Küresel Isınma Rekoruna Hızla Yaklaşıyor!
Başta gelişmiş ülkeler olmak üzere, dünya ülkelerinin küresel iklim değişikliği savaşımında hiç başarılı olmadığı, BMİDÇS Paris Antlaşması’nın 1.5 – 2 santigrat derecelik küresel ısınma hedeflerini tutturmaktan çok uzak olduğu ve 1.5 derecenin artık…
-
Ülkemizdeki Hava Durumu ve İspanya’daki Afet Üzerine
Türkiye’nin birçok bölgesinde yağış beklenmiyor! Haritada kırmızı renk kuvvetlenmiş ve duralar (istasyoner) karakterli yüksek basınç koşullarını (yüksek atmosferde kuvvetli bir yüksek sırtın blok etkinliği ve kararlılığı) ve bir süre daha çoğunlukla yağış beklenmeyen…
-
Kurak Hava Öngörüsü ve Orman Yangın Tehlikesinin Sürmesi
KURAK HAVA ÖNGÖRÜSÜ VE BAĞLANTILI KURAKLIK UYARISI: GENEL OLARAK NORMALLERİNDEN SICAK VE ÇOK SICAK (BATI VE ORTA AVRUPA’DA) VE ÇOK DAHA KURAK HAVA KOŞULLARI AVRUPA’NIN VE TÜRKİYE’NİN BÜYÜK BÖLÜMÜNDE EN AZ 10 GÜN…
-
Kuraklık Uyarısı!
KURAKLIK UYARISI, DURUM CİDDİ! Bölgesel düzeyde “resmi” kuraklık uyarısı ile aşamalı sektör ve kullanıcı hedefli gönüllü ve zorunlu kuraklıkla mücadele önlemler paketi şimdi açıklanmazsa, bu ne zaman yapılır bilemiyorum! Türkiye’nin özellikle batı, iç…
-
Normalden Sıcak/Çok Sıcak Ve Çok Kurak Hava Koşulları En Az 10 Gün Daha Etkili Olacak
Avrupa’nın kuzeyi dışında, Türkiye’nin büyük bir bölümünde bugünden başlayarak Kasım ayının ilk günleri dahil olmak üzere en az 10 gün boyunca etkili bir yağış beklenmiyor. Havanın genel olarak geniş bir coğrafyada açık, az…
-
Dolomitler Ulusal Parkı
Yaklaşık 1000 metreden yükseklerde, ladin, kızıl ağaç ve dağ akça ağacının egemen olduğu Alpin karışık orman biyomu görülür. Yaklaşık 1400-1500 metrenin üzerinde Avrupa ladini ve Avrupa melezi (sonbaharda sararan ve yaprak döken orta-güney…
-
Nobel Komitesinin İlginç Postası
İsveç Kraliyet Bilimleri Akademisi, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü‘nü, ulusların refah toplumlarına dönüşmesi üzerine çalışmaları için Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson‘a verdi. İstanbul doğumlu bilim insanının başarısı çok sevindirici ve gurur…
-
Hava Tahmini ve Şiddetli Hava Uyarısı
Sinoptik meteorolojik analizlerime ve aktüel havaya dayanarak, İstanbul yöresinde özellikle ilk birkaç saat içinde ve güney bölümünde ve Bursa yöresinde etkili olabilecek şiddetli sağanak ve gökgürültülü sağanak yağışlara, yerel kuvvetli rüzgar etkisine, şehir…
-
Sinoptik Meteoroloji ve Hava Tahmini
Bu akşamdan başlayarak -kuzeyden Balkanlardan güneye sarkan yüksek soğuk oluk ve soğuk cephenin güney kısmıyla bağlantılı olarak – Türkiye’nin kuzeybatısında etkili olmasını beklediğim yağışlı hava, Tekirdağ, İstanbul, Sakarya ve Çanakkale yörelerinde yağış bırakmaya…
-
Milton Kasırgası – Meksika ve Florida Körfezleri, ABD
Dünya’nın 257 mil yukarısında, Uluslararası Uzay İstasyonunun dış kameralarından, Milton Kasırgası’nın (1) dün (8 Ekim) Meksika Körfezi Yukatan Yarımadası ve (2) bugün (9 Ekim) Florida Yarımadası batı kıyısına yaklaşan gözünün yeni görüntüleri (NASA…
-
Milton Kasırgası Üzerine
İklim değişikliği tropikal fırtına ya da depresyonların* hızla daha güçlü ve daha şiddetli siklonik fırtınalara (kasırga şiddeti ve üstündeki hızlarda) ** dönüşmesini tetikliyor!… Milton Kasırgası hızla Kategori 5 kasırgasına*** dönüşerek Meksika Körfezi’nin siklon…
-
Ekim Ayında Kuraklıkla Mücadele: İklim Değişikliği Nedeniyle Sulama Gereksinimi Artıyor
Normalinden daha kurak ve daha sıcak hava koşulları Ekim ayında bile sulamayı (suyunuz varsa) zorunlu kılıyor! 2015 yılından beri ilk kez, yaz kuraklığına eklenen meteorolojik kuraklık ve normallerinden çok daha yüksek hava sıcaklığının…
-
İklim Değişikliğinin Türkiye’de 2024 Sonbaharına Yansımaları
İnsan kaynaklı iklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkilerini her yıl giderek çok daha şiddetli bir biçimde yaşıyoruz.2019 yılından beri her yıl deneyimlediğimiz gibi, 2024 sonbaharına da çok kurak ve sıcak bir yaz mevsiminin…
-
Hayvanların Olmadığı Bir Dünyada Yaşadığımı Düşünemiyorum Bile!
30 Temmuz 2024 tarihinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren, sokak hayvanlarının, özellikle köpeklerin katlinin önünü açan yasal düzenlemeden sonra (Hayvanları Koruma Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun; Kanun No. 7527; Kabul Tarihi 30.7.2024), 4…
-
Ayıp İklimi
Kim bilir,Belki de kısa bir yaşamı olacaktıNarin’in.Sadece o yaşamı çok görmediler,Öldüğünde önlüğü bile çok gördülerNarin’e.Kadınların ve küçük genç kızların Kaderlerini anımsatırcasına,Ona gelinlik ve duvak yakıştırdılar.Oysaki Narin okuyacaktı!Onun, okul önlüğüne, çantaya, deftere,Kitaplara ve renkli…
-
Narin’in Resmi
Günlerdir Narin’in fotoğraflarına bakıyorum.Sürekli onu düşünüyorum.Onda hep şunları gördüm: Narin,Güvenli,Sakin,Kendiyle barışık,Sevecen,Çalışkan,Akıllı,Hamarat,Becerikli,Belki biraz bilmiş,İnsanlara güvenen,Geleceği düşleyen,Sevimli,Neşeli,Hayat dolu,Arkadaşlarıyla oynamayı seven,Pırıl pırılÇok güzel bir çocuktu,Nadide bir kır çiçeği,Endemik bir korungaydı.Koruyup yaşatamadık! Murat Türkeş8 Eylül 2024, Çanakkale
-
Hayrettin Dostuma!
Gündem Arşivi’ndeki 8 Eylül 2024 tarihli Devran adındaki bu çok taze makaleyi ben yazamam.Hayrettin Geçkin gibi yurtsever, toplumcu ve bu topluma ve insanlığa dair ne varsa onlara duyarlı şairler yazabilir.Bu da benim tepkim,…
-
Dünya Barış Günü’nde Coğrafya ve Çevreye Dost Bir Barış Kültürünün Geliştirilmesi Olanaklı mıdır?
Birleşmiş Milletler’in (BM) 2024 Uluslararası Barış Günü temasının, “Barış Kültürünü Geliştirmek” olarak belirlendiğini görüyoruz. Bana göre, hükümetleri, uluslararası toplumu ve sivil toplumu, açlık, yoksulluk, sömürü, zorunlu insan hareketleri, çevresel ve iklimsel göçler, ırkçılık…
-
1 Eylül Dünya Barış Günü ve Güvercinler
1 Eylül Dünya Barış Günü kutlu olsun ve “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh” şiarının gerçekleşmesi için bir umut ışığı olsun! Dünya Barış Günü’nde, kimsenin açlık çekmediği, kimsenin güvercin tedirginliği hissetmediği, kadın cinayetlerinin ve çocuk…
