II. Meşrutiyet yıllarında (1915) dünyaya gelen, Garip akımının diğer adı ile I. Yenicilerin öncülerinden değerli yazarımız Melih Cevdet Anday…

Çocukluğunu ve gençliğini cumhuriyetin en heyecanlı yıllarında geçiren, savaşa karşı duruşu toplum için emek verişi sanırım gençliğinin geçtiği dönemin yansımasıdır. Okul yıllarında Orhan Veli Kanık ve Oktay Rıfat Horozcu ile başlayan dostlukları, Türk şiirine çok değerli katkılarda bulunmuştur. Şiirde kuralsızlık kuralları olmuş, yaşama sevinci veren şiirleri ile insanları hayata bağlamayı ve toplumun uyanmasını hedeflemişlerdir. Barışa olan sevdasını ‘Olsun Da Gör’ şiirinde çok güzel  ifade etmiştir. Defalarca okunası o muhteşem dizeler…

Olsun Da Gör

O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör
Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör
Seyreyle gülü bülbülü
Çifter çifter aylar gökyüzünde
Her gece ayın on dördü

Kuşlar geçecek damların üstünden 
Kuşlar konacak dallara
Kanat seslerini duyup uyanırlarsa
Gene kuşlarla uyusun çocuklar
Olanı biteni anlatma

Hiç görmediğim şey bu
Kurdun gözü yılmış sürüden
Elmanın yarısı soğuk yarısı sıcak
Ağulu bitkilere dolanmış salkım
Güneşten yağmur boşanacak

Yetsin demir çağının beyliği
Yeni bir gün başlıyor demek
Yeryüzünde korkusuz yaşamak
İki milyar kişiye bir dünya
İki milyar kişiye iki milyar ekmek

Yazık olur bu düş yarı kalırsa
Barış günü insan hakkı yenirse
Köroğlu’ nun sözü dinlenmelidir
Sivas ilinin Banaz  köyünden
Pir Sultan Abdal dirilmelidir

Ah günüm yetse görmeye seni
Seni övmeye gücüm yetse
Barış çağı altın çağ
Son ozanı ben olayım bu özlemin
Bu özlem bitse

O gün gelsin neşemiz tazelensin de gör
Dünyayı hele sen bir barış olsun da gör
Seyreyle deli ozanı
Baştan başa sevda, baştan başa tutku
Dili baldan tatlı

Melih Cevdet Anday

Anday, toplumun yükselişinin sanatla olacağının farkında olan  bir şairdir. Garipçiler olarak Atatürk’ün fikirlerini önemsemişler, Türk kültürünü dünya kültürünün üzerine taşımayı hedeflemişlerdir. Belki babasına duyduğu kızgınlıktan, belki cumhuriyete olan sevgisinden, eski şiire tepki olarak geliştirilen, Garip akımının öncülerinden olmuştur. Eğitimin geleceğine, insanların gelişeceğine inanmıştır.

‘’Tüm sanatlar eğitim gerektirir. Bu eğitim mutlaka gelecektir. O zaman insanlar, cahillere ve yalancılara aldanmayacaklardır.’’

Melih Cevdet Anday

Garipçilerin, apolitik duruşları bütün kesimler tarafından sevilmelerini sağlamıştır. Apolitik durarak da barış savaşçısı olunabileceğini göstermişlerdir.

Ülkemizde politikaya inanmak tanrıya inanmak ile eşdeğerdir…

Beyinlerimiz siyaset ile meşgul edilirken birçok güzelliği ve bilimsel gelişimin gerisinde kalıyoruz. Teknolojiyi satın almayı gelişmişlik zanneden bir toplum haline dönüşüyoruz. Bana göre Garipçilerin, siyasetin güvenilmezliği/kirliliği sanata hiç bulaştırılmamalı diye düşünmüş olmalıdır ki apolitik kalmayı tercih etmişlerdir.

Bu bakış açısı belki de topluma daha faydalıdır!?

Anday’ın bahsettiği  ‘sanatı anlayabilecek eğitime’ ulaşmanın yollarını aramamız, içine düştüğümüz bu kaostan kurtulmamız gerekmektedir. Ve bu eğitim önünde sonunda bütün engellere rağmen ulaşacağımız noktadır…

Şairimizin bir diğer derdi kendisidir, ‘En büyük kavgam kendimle‘ demektedir.

Soru sormak ona göre kendisiyle kavga etmenin en insanca yoludur. Kendisine soru sormayan insanı sorgulamaktadır belki de!?

Aşk ile olan ilişkisi ise Rahatı Kaçan Ağaç şiirinde ‘’Bir öğrene görsün askı Ağacı o vakit seyredin.’’ sözleriyle anlatmıştır.

Rahatı Kaçan Ağaç

Tanıdığım bir ağaç var
Etlik bağlarına yakın
Saadetin adini bile duymamış
Allah’ın isine bakin

Geceyi gündüzü biliyor
Dört mevsimi, rüzgarı, kari
Ay ışığına bayılıyor
Ama kötülemiyor karanlığı

Ona bir kitap vereceğim
Rahatını kaçırmak için
Bir öğrene görsün askı
Ağacı o vakit seyredin.

Melih Cevdet Anday

Melih Cevdet  Anday ‘Ölümü merak ediyorum. Hiç korkmuyorum ondan. Biraz daha âşık olmak, biraz daha şiir yazmak için, biraz daha yaşamak istiyorum.’ O da her şair gibi aşktan besleniyordu ve yaşamı anlamlı kılan en güzel duygunun aşk olduğunun farkındalığıyla, hayatta daha uzun kalmayı istediğini ifade ediyordu.

Melih Cevdet Anday, bu toplum için üzerine düşen görevi fazlasıyla yapmış çok değerli yazarlarımızda biridir. Kendisini saygı ve minnetle anıyoruz.

Kendisini daha yakından tanımak isteyenler için muhteşem röportajını kaynak olarak buraya bırakıyorum.

Dilek

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/mum-hala/?amp=1

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/senin-belini-kiracagim/?amp=1

https://xn--gndemarivi-9db80j.com/vecihi-timuroglunun-yazarlik-kimligi-uzerine/?amp=1